کلمه جو
صفحه اصلی

قموق ها

دانشنامه عمومی

قُموق ها (قموقی: къумукълар) قومی ترک تبارند که در دشت قموق در شمال داغستان روسیه و جنوب منطقه تِرِک زندگی می کنند. سکونتگاه آنها از یک سو به دریای خزر محدود می شود.
قموق ها ۱۴ درصد از جمعیت جمهوری داغستان روسیه را تشکیل می دهند. زبان این قوم، زبان قموقی است و دین آنها اسلام با نحله های بومی است که آثاری از باورهای پیش از اسلام در آن دیده می شود.
قموق های شمال داغستان از لحاظ نژادی اصل قفقازی دارند و لااقل تا قرن یازدهم م. به یک زبان قفقازی سخن می گفته اند، منتها زبان کنونی خود را از قپچاق ها میراث دارند. روند گسترش زبان ترکی قموقی در میان قفقازیان (درغه، آوار، چچن، نوغای و غیره) تا نیمه سده بیستم ادامه داشت و میان طوایف قفقاز شمال شرقی نقش زبان مشترک را ایفا می کرد.
به رغم جمعیت نسبتاً اندک، قموق ها از نفوذ سیاسی و اقتصادی شایانی در داغستان برخوردار بودند و مخصوصاً در قرن نوزدهم طوایف دیگر را اداره می کردند. این قوم را سابقاً «غازی قموق» می نامیدند. زبان ترکی قموقی که به دلیل نفوذ قموق ها در قرن نوزدهم اعتباری یافته بود، در ابتدای حکومت شوروی به عنوان زبان ارتباطی سراسر داغستان نامزد شد، اما در این راه هرگز توفیقی بدست نیاورد.


کلمات دیگر: