گاستون وارینگی ین

گاستون وارینگی ین (به فرانسوی: Gaston Waringhien) (زادهٔ ۲۰ ژوئیه ۱۹۰۱ در لیل و درگذشتهٔ ۲۰ دسامبر ۱۹۹۱ در پاریس)، زبان شناس، فرهنگ نویس، و اسپرانتودان برجستهٔ فرانسوی بود. وی مؤلف اصلی مهم ترین واژه نامه ی جامع و مصور اسپرانتو (به اسپرانتو: Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto) که در دنیای اسپرانتو به «پیو» (به اسپرانتو: PIV) معروف است، و رئیس آکادمی اسپرانتو از سال ۱۹۶۳ تا سال ۱۹۷۹ نیز بود.
زبان و زندگی (به اسپرانتو: Lingvo kaj vivo)، مجموعه مقالات، ۱۹۶۹
ما و آن (به اسپرانتو: Ni kaj ĝi) مجموعه مقالات، ۱۹۷۲
و الباقی (به اسپرانتو: kaj la sekvo) مجموعه مقالات، ۱۹۸۰
و بقیه - فقط ادبیات (به اسپرانتو: Kaj la ceter' - nur literaturo) مجموعه مقالات، ۱۹۸۳
با نیم صدا (به اسپرانتو: Duonvoĉe) مجموعه شعر، ۱۹۳۹ و ۱۹۶۳
پروفسور وارینگی ین برای خواندن رباعیات خیام به زبان اصلی آن، زبان فارسی را فراگرفت و سپس بسیاری از رباعی های خیام را مستقیماً از زبان فارسی به اسپرانتو ترجمه کرد و همان گونه که آرماند رابین (Armand Robin) ابراز داشته است، ترجمهٔ وارینگی یِن «وفادارترین ترجمهٔ عمر خیام است».
رتو روستی در شعری زیبا از پروفسور وارینگی ین به خاطر ترجمهٔ استادانه اش از رباعیات خیام، تقدیر کرده است. برای نشان دادن و درک استادیِ پروفسور گاستون وارینگی یِن در ترجمهٔ ریاعیات خیام، در این جا تنها به نقل یکی از رباعی های ترجمه شده توسط او اکتفا می شود تا ملاحظه شود که وی با چه چیره دستی ای از پسِ ترجمان و انتقال بار معنایی و قالبِ شعریِ یکی از دشوارترین رباعیات خیام برای ترجمه - که همراه با صنعتِ شعریِ بسیار ظریف و زیبایی است - برآمده است. اصلِ رباعیِ مشهور خیام چنین است:
آن قصر که بهرام در او جام گرفت،