کلمه جو
صفحه اصلی

صارم الدین صادق وزیری

دانشنامه عمومی

صارم الدین صادق وزیری (زاده: ۱۲ خرداد ۱۳۰۰ – درگذشته: ۲۲ فروردین ۱۳۹۷) یکی از یاران حزب دموکرات کردستان ایرانو از دوستان صدر قاضی بود. وی در سال ۱۳۵۷ با جمعی دیگر جبهه دموکراتیک ایران را تأسیس کرد و به عنوان عضو هیئت مدیره جبهه برگزیده شد.
سوران کردستانی
صارم الدین صادق وزیری در شهر سنندج زاده شد و دوران دبستان و دبیرستان را در سنندج و سپس در تبریز به پایان رساند. سپس به دانشگاه رفت. حوادث سیاسی ۱۳۲۰ تحصیلات دانشگاهی او را مدتی معلق کرد و لذا یک سال در دبیرستانهای سنندج به تدریس پرداخت و بعداً در کنکور دانشکده حقوق شرکت نموده وارد دانشگاه شد و در رشته قضایی فارغ التحصیل گردید.
بین سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۱ در تهران دارای مشاغلی در دادگستری تهران بود و در سال ۱۳۳۱ در انتخابات نمایندگی دور هفدهم مجلس شورایی ملی شرکت کرد و با کسب ۲۰۰۰ رأی انتخاب شد اما با دخالت دربار بجای او حسن امامی امام جمعه تهران روانه مجلس شد. در سال ۱۳۲۹ سردبیری روزنامه «شهباز» را بعهده داشت که انتشار آن تا سال ۱۳۳۱ ادامه داشت.در دوره خدمت قضایی که در سال های قبل از ۱۳۳۲ بعهده داشت، ماموریت های مختلفی را انجام داد از جمله با سمت بازرس، بازرسی کل کشور و نخست وزیری، عضویت هیاتی را دارا بود که مأموریت بازرسی در وزارت پیشه و هنر و بانک صنعتی را عهده دار بود و پرونده اتهامی قوام السلطنه نخست وزیر سابق را این هیئت تهیه و به مجلس شورای ملی احاله کرد. وی از اعضای هیئت مؤسس جمعیت قضات و کارمندان دادگستری بود؛ و در ضمن مسئول و سردبیر روزنامه ارگان این جمعیت بود. این جمعیت در جهت استقلال قضات و دفاع از شئون قضایی آن ها خدمات مهمی انجام داد.
صادق وزیری یکی از یاران حزب دموکرات کردستان ایران و از دوستان صدر قاضی بود.او پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۲۲ با استناد به ماده ۵ قانون حکومت نظامی، توسط دولت کودتا بازداشت و ابتدا به قلعه فلک الافلاک و پس از چندی به جزیره خارک تبعید گردید.در تمام مدت بازداشت از وی نه تحقیقاتی صورت گرفت و نه اتهامی باو تفهیم شد. تا اینکه از زندان جزیره خارک جهت انجام محاکمه به تهران عودت داده شد، و در دادگاه نظامی که در سربازخانه حشمتیه برگزار می شد، محاکمه او آغاز گردید. اتهام او براندازی سلطنت بود. وی در دادگاه به دفاع از کلیات پرداخت و اتهام را مردود و در عین حال دفاع از استقلال و حق حاکمیت ملی را آشکارا ستود و به آن افتخار کرد. در دادگاه اول به اعدام محکوم گردید. پس از چند ماه به دادگاه تجدید نظر فرستاده شد و در آن دادگاه نیز دفاع اصولی خود را تجدید و تأیید کرد. در دادگاه تجدید نظر حکم او به حبس ابد تقلیل یافت، و برای تحمل زندان به زندان قصر تحویل گردید. وی در مدت بازداشت که در زندان لشکر ۲ زرهی محبوس بود با حسین فاطمی، یکی از برجسته ترین چهره های جنبش ملی شدن نفت و وزیر خارجه دولت مصدق هم بند بود.


کلمات دیگر: