(انگلیسی: Nanobiotechnology) شاخه ای از فناوری نانو است که با به کارگیری روش های شیمیایی، زیست شیمیایی و زیست شناسی مولکولی به شناسایی مؤلفه ها و فرایندهایی می پردازد که در ساخت مواد و افزاره های خودسامانی کاربرد دارد.
پزشکی نانو
این کلمه از ترکیب سه واژه bio به معنای زیستی، Nano به معنای بسیار ریز و Technology به معنای فناوری ساخته شده است. بدین سان در معنای لغوی آن را فناوری زیست نانویی می توان در نظر گرفت. در واقع اشاره به بکارگیری مواد زیستی (باکتری ها , ویروس ها , دی ان ای و غیره) در ابعاد بسیار ریز می باشد.
نانوزیست فناوری، زیست نانوفناوری و نانوزیست شناسی ( نانوبیولوژی) اصطلاحاتی هستند که به ارتباط نانوفناوری و زیست شناسی اشاره می کنند . این رشته نقش مؤثری در تحقیقات زیست شناسی با زمینه های مختلف نانوفناوری و مفاهیمی همچون نانوابزارها (مانند ماشین آلات زیست شناسی)، نانوذرات و پدیده های نانومقیاسی (در مقیاس نانو) که از طریق نانوزیست شناسی ارتقا یافته اند دارد. این رویکرد فنی به زیست شناسی زمینه تصویرسازی و خلق سیستم های مفید برای تحقیقات زیست شناسی را برای محققین فراهم کرده است .مهم ترین هدفی که غالباً در نانوزیست شناسی دنبال می شود، استفاده از نانوابزارها جهت برطرف کردن مشکلات حوزه زیست شناسی و پزشکی است. هدف اصلی دیگر در نانوفناوری توسعه ابزارهای جدید مانند نانوصفحات پپتوئید(peptoid) با اهداف پزشکی و زیست شناسی است. یکی دیگر از موضوعات اصلی این حوزه تحقیقات نانوزیست شناسی برای تصویربرداری از مولکول های زیستی طبیعی، غشاهای زیستی و بافت ها می باشد. استفاده از حسگرهای صفحه ای و کاربرد نانوفوتونیک برای دستکاری فرآیندهای مولکولی در سلول های زنده نیز از موضوعات مرتبط با نانوزیست شناسی است .
میکروارگانیسم ها می توانند وضعیت اکسیداسیون فلزات را تغییر دهند به همین دلیل اخیراً استفاده از میکروارگانیسم ها برای ساخت نانوذرات کاربردی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این فرآیندهای میکروبی فرصت های تازه ای برای کشف کاربردهای جدید از جمله بیوسنتز نانومواد فلزی را فراهم کرده اند. برعکس روش های فیزیکی و شیمیایی، فرآیندهای میکروبی مرتبط با ساخت نانومواد، می توانند در فاز آبی و تحت شرایط بی خطر محیطی انجام شوند. این روش ها به حوزه ای جذاب در تحقیقات زیست نانوفناوری سبز و حرکت آن به سمت توسعه پایدار، تبدیل شده اند .
پزشکی نانو
این کلمه از ترکیب سه واژه bio به معنای زیستی، Nano به معنای بسیار ریز و Technology به معنای فناوری ساخته شده است. بدین سان در معنای لغوی آن را فناوری زیست نانویی می توان در نظر گرفت. در واقع اشاره به بکارگیری مواد زیستی (باکتری ها , ویروس ها , دی ان ای و غیره) در ابعاد بسیار ریز می باشد.
نانوزیست فناوری، زیست نانوفناوری و نانوزیست شناسی ( نانوبیولوژی) اصطلاحاتی هستند که به ارتباط نانوفناوری و زیست شناسی اشاره می کنند . این رشته نقش مؤثری در تحقیقات زیست شناسی با زمینه های مختلف نانوفناوری و مفاهیمی همچون نانوابزارها (مانند ماشین آلات زیست شناسی)، نانوذرات و پدیده های نانومقیاسی (در مقیاس نانو) که از طریق نانوزیست شناسی ارتقا یافته اند دارد. این رویکرد فنی به زیست شناسی زمینه تصویرسازی و خلق سیستم های مفید برای تحقیقات زیست شناسی را برای محققین فراهم کرده است .مهم ترین هدفی که غالباً در نانوزیست شناسی دنبال می شود، استفاده از نانوابزارها جهت برطرف کردن مشکلات حوزه زیست شناسی و پزشکی است. هدف اصلی دیگر در نانوفناوری توسعه ابزارهای جدید مانند نانوصفحات پپتوئید(peptoid) با اهداف پزشکی و زیست شناسی است. یکی دیگر از موضوعات اصلی این حوزه تحقیقات نانوزیست شناسی برای تصویربرداری از مولکول های زیستی طبیعی، غشاهای زیستی و بافت ها می باشد. استفاده از حسگرهای صفحه ای و کاربرد نانوفوتونیک برای دستکاری فرآیندهای مولکولی در سلول های زنده نیز از موضوعات مرتبط با نانوزیست شناسی است .
میکروارگانیسم ها می توانند وضعیت اکسیداسیون فلزات را تغییر دهند به همین دلیل اخیراً استفاده از میکروارگانیسم ها برای ساخت نانوذرات کاربردی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این فرآیندهای میکروبی فرصت های تازه ای برای کشف کاربردهای جدید از جمله بیوسنتز نانومواد فلزی را فراهم کرده اند. برعکس روش های فیزیکی و شیمیایی، فرآیندهای میکروبی مرتبط با ساخت نانومواد، می توانند در فاز آبی و تحت شرایط بی خطر محیطی انجام شوند. این روش ها به حوزه ای جذاب در تحقیقات زیست نانوفناوری سبز و حرکت آن به سمت توسعه پایدار، تبدیل شده اند .
wiki: زیست نانوفناوری