زیست توده

زیست توده (به انگلیسی: Biomass) یا بیومس یک منبع تجدیدپذیر انرژی است که از مواد زیستی به دست می آید. به طورکلی زباله هایی که منشأ زیستی داشته باشند و از تکثیر سلولی پدید آمده باشند زیست توده نامیده می شوند.
کشف و مهار آتش و استفاده از حرارت حاصل از سوزاندن چوب و خار و خاشاک
خروج گاز و اشتعال ناقص آن ناشی از دفن زباله در طبقات زیرین زمین توسط پیلی نی روسی
اعلام وان هلمونت در سال ۱۶۳۰ در خصوص شناسائی و اشتعال گاز دفنگاه
کشف ماهیت گاز مرداب (متان- بیوگاز) در سال ۱۶۶۷ دانشمندی به نام شرلی
شناسائی گاز متان به عنوان ترکیب اصلی بیوگازاز مواد تخمیر شده توسط ولتا و در سال ۱۷۷۶
شروع تحقیقات عمده در زمینة تخمیر بی هوازی و کاربرد آن به وسیله شخصی به نام دیوی در سال ۱۸۰۸
در سال ۱۸۸۴ فردی به نام گاین طرحی را به اجراء درآورد که به وسیله بیوگاز حاصل از انرژی زیست توده روشنائی خیابان های شهر پاریس را تأمین نمود.
مثال هایی از منابع بیومسی:
زیست توده شامل زباله های زیستی قابل سوزاندن هم می شود، اما شامل مواد زیستی مانند سوخت فسیلی (نفت، گاز و…) که طی فرایندهای زمین شناسی تغییر شکل یافته اند، مانند زغال سنگ یا نفت نمی شود. اگرچه سوخت های فسیلی ریشه در زیست توده در زمان بسیار قدیم دارند، به دلیل اینکه کربن موجود در آن ها از چرخه زیستی طبیعت خارج شده است و سوزاندن آن ها تعادل دی اکسید کربن موجود در جو را برهم می زند، عنوان زیست توده به آن ها اطلاق نمی شود.
تعریف اتحادیه اروپا از زیست توده که در راهنمای (2001/77/EC) به تاریخ ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی عنوان شده، عبارت است از: «زیست توده عبارت است از اجزا قابل تجزیه زیستی از محصولات، پسماندها و زائدات کشاورزی (شامل موادگیاهی و دامی)، جنگل ها و صنایع وابسته و همچنین زائدات صنعتی و شهری قابل تجزیه». بر اساس تعریف علمی ارائه شده برای زیست توده در این آیین نامه، زیست توده به سوخت هایی اطلاق می گردد که از جرم توده فیتوپلانکتونها و جرم توده زئوپلانکتونها ساخته می شوند.

زیستْ توده (biomass)
کلّ تودۀ موجودات زنده، در ناحیه ای معیّن. همچنین، این اصطلاح را برای توصیف تودۀ گونه ای خاص، مانند زیست تودۀ کرم خاکی؛ دسته ای عام، مانند زیست تودۀ حیوانات علف خوار؛ یا هرچیز دیگر در یک زیستگاهبه کار می برند. از زیست تودۀ گیاهی کلّ کرۀ زمین نیز برآوردهایی در دست است. زیست توده ممکن است تودۀ موجودات زنده در وضع موجود، معروف به زیست تودۀ تَر، یا پس از خشک شدن و ازدست دادن همۀ آبشان، معروف به زیست تودۀ خشک، باشد. با اندازه گیری های زیست توده می توان کنش های متقابل بین سازواره ها، ثبات این برهم کنش ها، و تغییر میزان جمعیت این موجودات را بررسی نمود. افزایش زیست توده منجربه رشد می شود. از این رو، زیست توده معیار مناسبی برای تعیین میزان رشد سازواره ها در زیستگاه های خاص است. در گیاهان، افزایش زیست توده براثر فرآیند نورساخت (فتوسنتز)روی می دهد. در علف خواران، افزایش زیست توده به موجودبودن خوراک گیاهی وابسته است. مطالعۀ زیست تودۀ یک زیستگاه، شیوه ای مفید برای بررسی و مشاهده چگونگی گذار غذا از سازواره ای به سازوارۀ دیگر در طول زنجیره غذاییو از طریق شبکه های غذاییاست. حدود دوسوم جمعیت جهان با سوزاندن زیست توده، که معمولاً چوب است، غذا می پزند و آب گرم می کنند. زیست تودۀ گیاهی نوعی منبع انرژی احیاپذیر است، زیرا منابع جایگزین آن نسبتاً سریع رشد می کنند. اما سوخت های فسیلی، که در ابتدا از زیست توده تشکیل شده اند، چندان کُند انباشته می شوند که نمی توان آن ها را تجدیدپذیر دانست. سوزاندن زیست توده ای که به عنوان نواحی طبیعی اکوسیستم، جنگل ها، علف زارها، و انواع هیمه و هیزم شناخته می شوند، سالانه ۳.۵میلیون تُن کربن، به صورت دی اکسید کربن تولید می کند که حدود ۴۰ درصد دی اکسید کربن تولید شده در جهان است.