واژهٔ زیست فناوری یا بیوتکنولوژی (به فرانسوی: Biotechnologie، بیوتکنولوژی)(به انگلیسی: Biotechnology، بایوتکنالوجی) نخستین بار در سال ۱۹۱۹ از سوی کارل ارکی (Karl Ereky) و گبل رفیعی ها (Gebel Rafieeha) به مفهوم استفاده از سیستم های زنده و ارگانیسم ها برای توسعه یا تولید محصولات یا هر گونه کاربرد فناورانه که از سیستم های زیستی، موجودات زنده یا مشتقات آن استفاده می کند تا محصولات یا فرآیندهای خاصی را ایجاد یا اصلاح کند. به طور کلی هر گونه کنش هوشمندانه بشر در آفرینش، بهبود و عرضه فراورده های گوناگون با استفاده از جانداران، به ویژه از طریق دستکاری آن ها در سطح مولکولی در حوزه این مهم ترین، پاک ترین و اقتصادی ترین فناوری شده حاضر، زیست فناوری، قرار می گیرد.نام این دانش از این رو در ایران با نام «بیوتکنولوژی» شناخته می شود که این عمل تقریباً در تمام کشورهای جهان با همین نام شناخته می شود.
ستاد توسعه زیست فناوری ریاست جمهوری
صندوق حمایت از سرمایه گذاری زیست فناوری
سایت مهندسی علوم زیستی (بیوتکنولوژی)
مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران
سرویس خبری بیوتکنولوژی ایران
سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
انجمن ژنتیک ایران
انستیتو پاستور ایران
مؤسسه تحقیقات زیست فناوری کشاورزی
جامعه دانشجویان بیوتکنولوژی
زیست فناوری از جمله واژه های پر سرو صدای سال های اخیر است. این واژه را درست یا نادرست به مفهوم همه چیز برای مردم به کار می برند. بیوتکنولوژی را در یک تعریف کلی به کارگیری ریزاندامگان یا ارگانیسم یا فرایندهای زیستی در صنایع تولیدی یا خدماتی دانسته اند. تعریف ساده این پدیده نوین عبارت است از دانشی که کاربرد یکپارچه زیست شیمی، میکروب شناسی و فناوری های تولید را در سامانه های زیستی به دلیل استفاده ای که در سرشت بین رشته ای علوم دارند مطالعه می کنند. در تعریف دیگر بیوتکنولوژی را چنین تشریح کرده اند:
فنونی که از موجودات زنده برای ساخت یا تغییر محصولات، ارتقا کیفی گیاهان یا حیوانات و تغییر صفات میکروارگانیسم ها برای کاربردهای ویژه استفاده می کند. بیوتکنولوژی به لحاظ ویژگی های ذاتی خود دانشی بین رشته ای است. کاربرد این گونه دانش ها در مواردی است که ترکیب ایده های حاصل در طی همکاری چند رشته به تبلور قلمرویی با نظام جدید می انجامد و زمینه ها و روش شناسی خاص خود را دارد و در نهایت حاصل برهم کنش بخش های گوناگون زیست شناسی و مهندسی است. زیست فناوری در اصل هسته ای مرکزی و دارای دو جزء است: یک جزء آن در پی دستیابی به بهترین کاتالیزور برای یک فرایند یا عملکرد ویژه است و جزء دیگر سامانه یا واکنشگری است که کاتالیزورها در آن عمل می کنند. (بنگرید کشت سوسپانسیون سلولی، کشت سلول)
سابقه به کارگیری میکروارگانیسم ها برای تولید مواد خوراکی مانند سرکه، ماست و پنیر به بیش از ۸ هزار سال پیش برمی گردد. نقش میکروارگانیسم ها در تولید الکل و سرکه در سده پیش زمانی کشف شد که گروهی از بازرگانان فرانسوی در جستجوی روشی بودند تا از ترش شدن شراب و آبجو هنگام جابه جایی آن ها با کشتی به نقاط دور جلوگیری کنند. آنان از لویی پاستور درخواست کمک کردند. لویی پاستور پی برد که مخمرها در خلأ قند را به الکل تبدیل می کنند. این فرایند تخمیر بی هوازی نام دارد؛ و نیز دریافت که ترشیدگی و آلودگی بر اثر فعالیت دسته باکتری اسید استیک که الکل را به سرکه تبدیل می کند روی می دهد.
ستاد توسعه زیست فناوری ریاست جمهوری
صندوق حمایت از سرمایه گذاری زیست فناوری
سایت مهندسی علوم زیستی (بیوتکنولوژی)
مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران
سرویس خبری بیوتکنولوژی ایران
سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
انجمن ژنتیک ایران
انستیتو پاستور ایران
مؤسسه تحقیقات زیست فناوری کشاورزی
جامعه دانشجویان بیوتکنولوژی
زیست فناوری از جمله واژه های پر سرو صدای سال های اخیر است. این واژه را درست یا نادرست به مفهوم همه چیز برای مردم به کار می برند. بیوتکنولوژی را در یک تعریف کلی به کارگیری ریزاندامگان یا ارگانیسم یا فرایندهای زیستی در صنایع تولیدی یا خدماتی دانسته اند. تعریف ساده این پدیده نوین عبارت است از دانشی که کاربرد یکپارچه زیست شیمی، میکروب شناسی و فناوری های تولید را در سامانه های زیستی به دلیل استفاده ای که در سرشت بین رشته ای علوم دارند مطالعه می کنند. در تعریف دیگر بیوتکنولوژی را چنین تشریح کرده اند:
فنونی که از موجودات زنده برای ساخت یا تغییر محصولات، ارتقا کیفی گیاهان یا حیوانات و تغییر صفات میکروارگانیسم ها برای کاربردهای ویژه استفاده می کند. بیوتکنولوژی به لحاظ ویژگی های ذاتی خود دانشی بین رشته ای است. کاربرد این گونه دانش ها در مواردی است که ترکیب ایده های حاصل در طی همکاری چند رشته به تبلور قلمرویی با نظام جدید می انجامد و زمینه ها و روش شناسی خاص خود را دارد و در نهایت حاصل برهم کنش بخش های گوناگون زیست شناسی و مهندسی است. زیست فناوری در اصل هسته ای مرکزی و دارای دو جزء است: یک جزء آن در پی دستیابی به بهترین کاتالیزور برای یک فرایند یا عملکرد ویژه است و جزء دیگر سامانه یا واکنشگری است که کاتالیزورها در آن عمل می کنند. (بنگرید کشت سوسپانسیون سلولی، کشت سلول)
سابقه به کارگیری میکروارگانیسم ها برای تولید مواد خوراکی مانند سرکه، ماست و پنیر به بیش از ۸ هزار سال پیش برمی گردد. نقش میکروارگانیسم ها در تولید الکل و سرکه در سده پیش زمانی کشف شد که گروهی از بازرگانان فرانسوی در جستجوی روشی بودند تا از ترش شدن شراب و آبجو هنگام جابه جایی آن ها با کشتی به نقاط دور جلوگیری کنند. آنان از لویی پاستور درخواست کمک کردند. لویی پاستور پی برد که مخمرها در خلأ قند را به الکل تبدیل می کنند. این فرایند تخمیر بی هوازی نام دارد؛ و نیز دریافت که ترشیدگی و آلودگی بر اثر فعالیت دسته باکتری اسید استیک که الکل را به سرکه تبدیل می کند روی می دهد.
wiki: زیست فناوری