کلمه جو
صفحه اصلی

ستون زن پیکر

دانشنامه عمومی

ستون زن پیکر (به یونانی: Καρυάτις، تلفظ: کاریاتید) نام نوعی ستون در معماری یونان باستان و مصر باستان است.در این گونه ستون ساختمان ها به شکل پیکر زنانه ساخته می شود.
معروف ترین ستون های زن پیکر ستون های نیایشگاه ارختئیون (Έρέχθειον) آتن است.در معماری رنسانس و سده های ۱۸ و ۱۹ نیز این گونه ستون ها کاربرد زیادی داشته است. ستون هایی که در آن پیکر مردانه تراشیده می شد معمولاً شکلی تناور و پهلوانی داشت و از این رو این گونه ستون ها را ستون پهلوان پیکر می نامند.
ویتروویوس، معمار و یکی از لشکریان رومی در کتاب خود خاستگاه این گونه ستون ها را در یونان این گونه توضیح داده است:در جنگ یونانیان علیه ایرانیان، مردم کاریا (نزدیک اسپارت در لاکونیا) از ایران پشتیبانی کردند. زمانی که یونانی ها سرانجام از پیشرفت ایرانیان در خاک یونان جلوگیری کردند، به تنبه کاریایی ها پرداختند. مردان کاریایی را کشتند و زنانشان را به بردگی بردند. مقرر شد که این زنان بایستی برای ابد باری به دوش بکشند. و این گونه ستون ها نمادی است از بارکشی ابدی زنان کاریایی.
نخستین ستون های زن پیکر که در آسیای میانه به کار رفته است از شهر کهن پنجکنت در تاجیکستان امروزی به دست آمده است.

دانشنامه آزاد فارسی

ستون زن پیکر (caryatid)
ستون زن پیکر، ارختئوم
ستون یا تکیه گاه ساختمان به شکل پیکرِ زن، که ستون پهلوان پیکر (تلامون)یا اطلس متناظر مذکر آن است. این نوع ستون، در ورودی سرپوشیدۀ ارختئوم، آتن (۴۲۱ـ۴۰۶پ م) به چشم می خورد؛ پیکره های اصلی این بنا براثر آلودگی هوا به شدت آسیب دیده اند، و اکنون پیکره های بدل جای آن ها را گرفته اند.


کلمات دیگر: