علی بن لیث

علی بن لیث، یکی از افراد خاندان صفاریان بود که برادر کوچک تر یعقوب لیث و عمرو لیث بود. آن ها فرزندان رویگری به نام لیث و اهل سیستان بودند.عمرو تا هنگام مرگ برادر، مراقت از وی را بر عهده گرفت. یعقوب نیز او را به جانشینی خود برگزید و به یاران خویش توصیه نمود که از وی پیروی کنند؛ ولی با این وجود، علی برادر کوچکتر عمرو، به وی تمکین نکرد و چون عمرو به تازگی از سیستان مراجعت کرده بود و مدتها در میان لشکریان حضور نداشت، بیشتر افراد یعقوب پیرامون علی گرد آمدند. اما عمرو در اندک مدتی، توانست به یاری تدبیر و شایستگیهای شخصی اش، افراد سپاه را با خویش همدل کند و برادر خود را در قلعه بم زندانی کرد. در سال ۲۷۷ هجری قمری، توانست به کمک پسرانش، یعنی لیث و معدل، از زندان بگریزد. سپس گروهی جمع کرد و به سمت سیستان حمله ور شد، اما احمد بن شهفور و ازهر بن یحیی به جنگ با او آمدند، و چون علی بن لیث توانایی مقابله با ان ها را نداشت علی به همراه دو پسرش، لیث و معدل، به خراسان رفتند و نزد رافع بن هرثمه پناهنده شدند. در سال ۲۸۰ هجری بعد از مرگ علی بن لیث، پسرانش به در خدمت رافع درآمدند.
فرای، ریچاردنلسون (۱۳۶۳). تاریخ ایران کمبریج. ۴. ترجمهٔ حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.

علی بن لَیث ( ـ ح ۲۸۰ق)
از امیران صفاری، برادر کوچک یعقوب و عمرو لیث صفاری . به همراه برادران به عیّاران پیوست . به هنگام دستیابی یعقوب به قدرت ، علی همراه او بود و یعقوب پس از تصرف هرات ، باروبُنۀ سپاه و اسیران را به علی سپرد و خود جهت مقابله با سپاه طاهری به پوشنگ روانه شد. در اواخر عمر یعقوب ، روابط او با عمرو تیره شد و موقعیت مناسبی جهت فرمانروایی علی پیش آمد، اما تردید وی، عمرو را جانشین یعقوب کرد. او پس از مدتی پشیمان شد و به مخالفت با عمرو برخاست و به خجستانی پیوست. پس از شکست خجستانی از عمرو در ذی حجه سال ۲۶۶، علی به اسارت افتاد و در قلعۀ بم زندانی شد. او پس از دَه سال ، در ۲۷۶ موفق شد از حبس بگریزد اما به علت ناتوانی در تصاحب تاج و تخت صفاری ، نزد رافع بن هرثمه در خراسان گریخت . ظاهراً در جریان نبرد رافع با عمرو در ۲۸۳ق، علی نیز همراه فرزندانش در اردوی رافع بود و پس از شکست رافع ، فرزندان علی گرفتار شدند ولی خود نزد رافع ماند و اندکی بعد در دهستان درگذشت . برخی قتل او را به دست رافع در ری نوشته اند. برخی نیز معتقدند که او قبل از شکست رافع درگذشت .