کلمه جو
صفحه اصلی

جامعه اطلاعاتی

دانشنامه عمومی

هدف جامعهٔ اطلاعاتی این است که به وسیله فناوری اطلاعات مزیت رقابتی در سطح جهانی به دست آورد. یک جامعه اطلاعاتی یک جامعه است که تولید، توزیع، مصرف، تجمیع و مدیریت اطلاعات یک امر مهم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تلقی می شود. مردمی که لوازم موجود برای ایفای نقش در چنین جامعه ای را دارند را شهروندان دیجیتال گویند. این شاخص یکی از معیارهایی است که ورود ما را به فاز جدیدی از جوامع نشان می دهد. جامعهٔ اطلاعاتی مرحله بعد از جامعه صنعتی است.
تعریف دقیق جهانی که مورد قبول همه باشد از جامعه اطلاعاتی وجود ندارد. اکثر نظریه پردازان بر این نکته توافق دارند که جامعه اطلاعاتی حاصل تغییراتی است که از دهه ۱۹۷۰ شروع شد و امروزه طرز کار جوامع را از بنیاد متحول کرده است. برخی افراد نظیر آنتونیو نگری جامعه اطلاعاتی را جامعه ای توصیف کرده اند که مردم آن کار غیرمادی انجام می دهند که به تولید دانش و فرهنگ اشاره دارد. مشکلی که این تعریف دارد این است که پایه های مادی و صنعتی جامعه را ندیده می گیرد. هر چند که این مدل به مسئله کارگران اشاره می کند و این که چه مقدار نیروهای خلاق جامعه نیاز دارد. برای مثال هم اکنون در صنعت نشر رایج شده است که یک ناشر تنها کتاب های مؤلفین پرطرفدارش را چاپ کند و مؤلفین خرد را رها کند. با این تفاسیر جامعه ژاپن بهترین نمونه برای یک جامعه اطلاعاتی است.جامعه اطلاعاتی جامعه ای است که در آن کیفیت زندگی، گستره گوناگونی اجتماعی و توسعه اقتصادی و به طور روزافزون به اطلاعات و بهره وری از آن متکی باشد جامعه اطلاعاتی می گویند.
یکی از اولین افرادی که مفهوم جامعه اطلاعاتی را بسط داد اقتصاددان فریتز ماچلاپ بود. وی در سال ۱۹۳۱ تحقیقات خود را در این زمینه شروع کرد. کار او در سال ۱۹۶۲ با انتشار کتاب «تولید و توزیع دانش در ایالات متحده» به اوج رسید. این کتاب به سرعت به ژاپنی و روسی ترجمه شد و ژاپنی ها تأثیر بسیاری از آن پذیرفتند.
مسله فناوری ها و نقش آن ها در جوامع معاصر در ادبیات علمی تحت عناوین مختلفی مورد بحث قرار گرفته است. ایده های دانش یا اقتصاد اطلاعات، جامعه پسا صنعتی، جامعه پست مدرن، جامعه شبکه ای، انقلاب اطلاعات، سرمایه داری اطلاعاتی، سرمایه داری شبکه ای و مواردی این چنینی طی دهه های اخیر به تفصیل مورد بررسی واقع شده است.


کلمات دیگر: