مهرآبه در معماری فضایی چهارسویی بود، که جهت اصلی نیمروزی داشت. منتظران ظهور
فرشته آزادیبخش و عدالت گستر بایستی منتظر زایش او از آناهیتا در غاری می بودند که با تابش نور مهر خورشید بر سطح آب سنگاب تحقق پیدا می کرد. پس در هر طلوع صبح، و اوج نیمروزی و غروب مهر در این نیایشگاه برای ظهور او به نیایش می پرداختند. مهرآبه یا مهرآوه یعنی گنبدخانه مهر،خورآبه همان خورآوه یا خرابه گنبدخانه خور یا خورشید است. سقف گنبد مهرابه ها نیلگونی بود که با لاجورد رنگین می شد، روزنه هورنوی آن در میان نقش خورشید یا شمسه قرار می گرفت و بر آن نقوش ستارگان با رنگهای طلایی ترسیم می گشت، همچون مقرنس در دل گنبد ها در دوره های بعدی.
wiki: مهرپرستان گفته می شود. این واژه از دو کلمه مهر و آبه ساخته شده است. خورآبه نیز به همین معناست. آبه به معنی جای گود است.مهرآبه در معماری فضایی چهارسویی بود، که جهت اصلی نیمروزی داشت. منتظران ظهور مهر فرشته آزادیبخش و عدالت گستر بایستی منتظر زایش او از آناهیتا در غاری می بودند که با تابش نور مهر خورشید بر سطح آب سنگاب تحقق پیدا می کرد. پس در هر طلوع صبح، و اوج نیمروزی و غروب مهر در این نیایشگاه برای ظهور او به نیایش می پرداختند. مهرآبه یا مهرآوه یعنی گنبدخانه مهر، خورآبه همان خورآوه یا خرابه گنبدخانه خور یا خورشید است. سقف گنبد مهرابه ها نیلگونی بود که با لاجورد رنگین می شد، روزنه هورنوی آن در میان نقش خورشید یا شمسه قرار می گرفت و بر آن نقوش ستارگان با رنگ های طلایی ترسیم می گشت، همچون مقرنس در دل گنبدها در دوره های بعدی.نگارخانه مهرابه ای در شهر باستانی اوستیا در ایتالیا یک مهرابه متعلق به قرن سوم میلادی در مجارستان یک مهرابه بازسازی شده در شهر نَیمِیخِن هلند (موزه کتاب مقدس) معبد میترایی کشف شده در خیابان والبروک شهر لندن مهرابه ای در روستای کارابورگ در شمال شرق انگلستان
تصور بر آن بوده که مهر در یک غار گاو را که به اعتقاد مهرپرستان منشأ به وجود آمدن آفرینش است کشته و از گوشت و خون آن گاو گیاهان وموجودات به وجود آمده اند پس به همین دلیل اعمال و مناسک خود را که از مهم ترین آن ها قربانی کردن گاو بود در غار انجام می دادند.
در جاهایی که غار طبیعی وجود داشت از همین غارها برای نیایش استفاده می شد. مهرابه هادر بیشتر دوران ها به صورت معابد پنهانی بودند؛ و دور از شهرها و گذرها ساخته می شد.
در جاهایی که غار طبیعی وجود نداشته زمین را به مانند غاری می کنده اند. مهرابه های زیر زمینی در عمق و انتها توسعه زیادی پیدا نکرده بود.