بطلمیوس اول

بطلمیوس اول. [ ب َ ل َ س ِ اَوْوَ ] ( اِخ ) سوتر . لاگس . لاگوش ، لاغوس ملقب به مخلص. نام پادشاهی. ( برهان ) ( آنندراج ). از 323 تا 285ق.م. در مصر سلطنت کرد و پس از مرگ اسکندر بر تخت پادشاهی این مملکت عروج کرد و بانی سلطنت طایفه بطلمیوس گردید. ( ناظم الاطباء ). بطلمیوس سوتر، یعنی مخلص که از سنه 323 تا 285 ق.م. سلطنت مینمود و او پسر حرام زاده بود که برای فیلپس تولد یافت و اولین سلسله ملوک بطالسه است که در عساکر اسکندر خدمت نموده مصر را در سال 323 ق.م. مفتوح ساخت و در سال 321 ق.م. بر پردکس و در سال 310 ق.م. بر آنتی جونس غالب آمد و در سال 320 ق.م. بفلسطین رفت و اورشلیم را در روز سبت محاصره نموده مفتوح ساخت و قدری از یهود را اسیر کرده با خود بمصر برد لکن با ایشان نیک رفتاری نموده آنها را سبب آبادی مملکتش گردانید و گمان میرود که همان پادشاه جنوب باشد که در دانیال 11:5 مذکور است. ( قاموس کتاب مقدس ). بطلمیوس بن ارغوش و اولین مرد بود که بر یونان و مصر و بهری از مغرب 17 سال بطلمیوسی کرد. ( ازمجمل التواریخ و القصص چ 1318 هَ. ش. کلاله خاور ص 125، 126 ). پسر لاگوس ، یکی از چهارتن دوستان اسکندر و قرابتی نزدیک با وی داشت و بعضی میگفتند که او پسر نامشروع فیلیپ دوم پسر اسکندر و از مادری است که زن غیرعقدی پادشاه مزبور بوده. بطلمیوس ظاهری ساده داشت ،شجاعتش در جنگها با مهارتش در امور ایام صلح مقابله میکرد. پس از فوت اسکندر و روی کار آمدن پردیکاس نایب السلطنه و تقسیم اولی و ثانوی ممالک اسکندر بین سرداران ، مصر به او رسید واو توانست این مملکت را حفظ کرده در آن سلطنت کند. سلسله او و اعقابش را در تاریخ لاژید نامیده اند که در اصل لاگید است ( زیرا بطلمیوس اول صاحب مصر پسر لاگس بود و گاف یونانی در زبان فرانسوی به «ژ» تبدیل مییابد ). اسکندریه در زمان بطالسه مرکز علوم و فنون شد و بطلمیوس لاگس در شهر مزبور یک کتابخانه و یک موزه تأسیس کرد. بعدها علما و شعرای زیاد به اسکندریه آمده از این تأسیسات استفاده میکردند. ( ایران باستان چ 2 جیبی ص 1844، 1966 و 2153 ). و رجوع به ابن الندیم و تاریخ الحکماء قفطی شود.