کلمه جو
صفحه اصلی

کاتاستروفیسم

دانشنامه عمومی

کاتاستروفیسم (به انگلیسی: Catastrophism) یکی از نظریات دانش های زمین شناسی و ژئومورفولوژی است. مطابق این نظریه هر پدیده بزرگی چون آتشفشان یا دره های عمیق را باید دلیل بر وجود یک اتفاق غیرمترقبه زمین شناسی دانست. کاتاسترفیسم در طی چند قرن بعد از میلاد مسیح هقیده ای رایج بود ولی به صورت علمی برای اولین بار توسط شخصی به نام ژرژ کوویه(Georges Cuvier) فرانسوی مطرح شد. وی طبق این نظریه معتقد بود که هر از گاهی حوادث ناگهانی بسیار مهمی روی پوسته کره زمین رخ می دهد که موجودات زنده به کلی از بین رفته و موجودات جدیدی جای آن ها را در آینده می گیرند. پالئونتولوژی و فسیل شناسی استخوان های چهارپایان توسط کوویه در سال ۱۸۱۲ میلادی در ۱۲ جلد انتشار یافت و بعداً تحت عنوان بحث دربارهٔ تحولات سطح کره زمین، انقراض جانوران را به علت حوادث شدید و مخرب (کاتاستروفیسم) که چند بار در طول عمر زمین اتفاق افتاده است، بیان نمود. نظریه کاتاستروفیسم کوویه تا پیدایش نظریات لامارک و داروین که ظهور گونه های جدید را معلول سیر تکاملی می دانستند طرفداران زیادی داشت.

دانشنامه آزاد فارسی

کاتاسْتروفیسم (catastrophism)
(یا: فاجعه باوری) نظریه ای که برپایۀ آن، عوارض زمین شناختی کرۀ زمین براثر یک رشته «سوانح» ناگهانی و شدید، فراسوی کارکردهای متعارف و معمول طبیعت، تشکیل شده اند. این نظریه عمدتاً حاصل کار ژرژ کوویه بود و بعدها جای خود را به اونیفورمیسم یا اصل یکنواختی و اصل زمان حال کلید ادوار گذشته سپرد و به پیدایش نظریه تکامل انجامید.


کلمات دیگر: