ملطفه

مکتوب، نامه ملاطفت آمیز
۱ -( اسم ) مونث ملطف ۲ - ( اسم ) نامه کوچک که بطریق ایجاز حاوی خلاصه مطالب باشد جمع : ملطفات توضیح در کتب لغت معتبره چیزی مناسب این معنی یافت نشد جز این عبارت در تاج العروس : [ لطف الکتاب جعله لطیفا ] و این اصل معنی آن بوده پس از آن توسعا بمعنی مطلق نامه استعمال شده است و در مصنفات متقدمین از عربی و فارسی این کلمه بسیار مستعمل است و ما بدو مثال اکتفا می کنیم : [ و کانت الملطفات قد قد مها الی اهل البلد یعد هم النصرو الخلاص مما هم فیه من الظلم . ] ( ابن الاثیر ) [ و چون امیر شهاب الدوله ( مسعود ) از دامغان برداشت و بدهی رسید در یک فرسنگی دامغان آن رکابدار پیش آمد که بفرمان سلطان محمود رضی الله عنه گسیل کرده آمده بود با آن نامه توقیعی بزرگ باحماد خدمت سپاهان و جامه خانه و خزاین و ملطفه های خرد بمقدمان لشکر و پسر کاکو و دیگران که فرزندم عاق است . رکابدار پیاده شد و زمین بوسه داد و آن نامه بزرگ را از بر قبا بیرون کرد و پیش داشت امیر گفت : آن ملطفه های خرد که ابونصر مشکان ترا داد و گفت : آنرا سخت پوشیده باید داشت تا رسانیده آید کجاست ? گفت : من دارم و زین فرو گرفت و میان نمد باز کرد و ملطفه ها در موم گرفته بیرون کرد .. ] ( تاریخ بیهقی طبع طهران ص ۲۵ -۲۴ ) ( قزوینی .چهار مقاله مصحح م . معین ص ۲۶ - ۲۵ ح ) .این کلمه را بیهقی اول بار آورده و در سیاست نامه [ ملاطفه ] آمده است ( سبک شناسی ج ۲ ص ۳٠۵ )

(مُ لَ طَّ فَ ) [ ع . ] (اِ. ) نامه ، مکتوب .

ملطفه. [ م ُ ل َطْ طَ ف ِ / ف ِ ] ( ع اِ ) نامه باریک.( مهذب الاسماء ). نامه باریک کرده. ( دستور اللغه ادیب نطنزی از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). نامه خرد که در آن موجز و خلاصه مطلب یا مطالبی نویسند. ملاطفه.رقعه. نوشته مختصر. ج ، ملطفات. ( یادداشت ایضاً ). به صیغه اسم مفعول چنانکه از موارد استعمال آن معلوم می شود به معنی نامه ای است کوچک که به طریق ایجاز حاوی خلاصه مطالب باشد و در کتب معتبره چیزی مناسب این معنی یافت نشد جز این عبارت در تاج العروس : «لطف الکتاب جعله لطیفاً» و این اصل معنی آن بوده پس از آن توسعاً به معنی مطلق نامه استعمال شده است و در مصنفات متقدمین از عربی و فارسی این کلمه بسیار مستعمل است. ( قزوینی از حواشی چهار مقاله چ معین صص 25 - 26 ). این کلمه را بیهقی اول بار آورده و در سیاست نامه ملاطفه آمده است. ( سبک شناسی ج 2 ص 305 ) : رکابدار پیاده شد و زمین بوسه داد و آن نامه بزرگ را از بر قبا بیرون کرد پیش داشت... امیر گفت : آن ملطفه های خرد که ابونصر مشکان ترا داد... کجاست گفت من دارم وزین فروگرفت و میان نمد باز کرد و ملطفه ها در موم گرفته بیرون کرد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 25 ). ملطفه ای از جانب خواجه بزرگ دررسید آن را پوشیده بیرون آوردم نبشته بود... ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 444 ). امیر بخواند و گفت این ملطفه ها را پوشیده دارند و کس بر این واقف نگردد. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 642 ). فضل گفت امیرالمؤمنین را به خط خویش ملطفه ای باید نبشت. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 136 ). در ساعت دویت و کاغذ و قلم خواست و این ملطفه را نبشت. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 136 ). چون زمانی بود مشرف درگاه درآمد و خدمت کرد و ملطفه علی بن ربیع خادم را داد. ( قابوسنامه چ نفیسی ص 174 ). باید هر روز مسرعی با ملطفه از آن تو به من رسدو هرچه رفته باشد نکت از آن بیرون آورده باشی و در آن ملطفه ثبت کرده. ( چهارمقاله چ معین ص 25 ). از خلیفه ملطفه ای بدو رسید فرموده که آن را به سلطان رساند... چون این ملطفه با نوشته ایتگین به سلطان رسید برنجید. ( راحةالصدور ص 108 ). و در آن ملطفه نوشت که خصمت را هوس شاهی است. ( راحةالصدور ص 340 ). بعد از آن ملطفه ای که نوشته بود ظاهر شد. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 252 ). و رجوع به ملطفات و ملاطفه شود.

نامه ای کوچک حاوی مطالب محرمانه.