یونس امره

چامه های او تاثیر بسزایی در ادبیات ترک از گذشته تا به امروز داشته است. او پس از بزرگانی چون خواجه احمد یسوی و سلطان ولد می زیست و هم گام با ایشان از نخستین ترکانی بود که به جای زبان عربی و فارسی، زبان ترکی را برای کتاب هایش برگزید.
یونس اَمره (۶۱۹ تا ۷۰۰ خورشیدی) شاعر بنام ترک زبان و از بزرگان تصوف بود.
درویشی مشهور اهل آناطولی بوده است که اشعار ترکی وی مشهور است. روایتهای زندگی او در مکتوبات غالباً با افسانه سازی همراه بوده و کتب تراجم و تذکره ها غالباً او را از دراویش قرن نهم شمرده اند ولی محمد فواد کوپرولو از محققان بزرگ ادبیات ترکی که درباره زندگی و اشعار او تحقیقات فراوانی داشته، به استناد اسنادی او را جزء صوفیان نیمه دوم قرن هفتم و نیمه اول قرن هشتم دانسته است. طبق مناقب مکتوب، وی مرید درویشی به نام طپدوق امره بوده و خود در اشعارش مکرر به او ابراز علاقه نموده است. دیوان اشعارش نشانگر آن است که اهل سیر و سیاحت بوده و به سرزمین های بسیاری سفر کرده است. به تعبیر کوپرولو اهل حال بوده و نه اهل قال. مزارهای چندی در سراسر آناطولی بدو منسوب است. پیروان ادبی مانند عاشق پاشا و قایغوسوز ابدال داشته است و بر شعر ترکی پس از خود تاثیر ژرفی گذاشته است. دیوان او مجموعه ده دوازده هزار مصراع شعر است که به الهی مشهور است و اکثراً نه بر وزن عروضی که بر وزن هجایی (وزن شعر باستانی و فولکوریک ترکی) است و ویژگی های زبانی شیاد حمزه و اشعار ترکی سلطان ولد و گلشهری و عاشق پاشا را به یاد می آورد.
نگارهٔ او از سال ۲۰۰۹ میلادی بر پشت اسکناس های ۲۰۰ لیره ای ترکیه به چاپ رسیده است.
Wikipedia contributors, "Yunus Emre," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed September 9, 2009).

یونُس اَمْرَه ( ـ۷۲۰ق)
شاعر و عارف ترک. محل تولد او دقیقاً مشخص نیست. احتمالاً متولد اَسکی شهر بوده و در قرن ۷ـ اوایلقرن۸ق می زیسته است. علم دین و درس عرفان آموخت. سال ها ضمن سیاحت در سرزمین آناطولی به نشر و اشاعۀ آموخته های خود پرداخت. از بزرگ ترین سرایندگان و عارفان ترک زبان است. در ذهن و زبان او آ فریدگار جهان اوج عشق و زیبایی، است و آفریدگانِ پروردگار را نیز دوست می دارد. فلسفۀ زندگی او دوستی، راستی، زیبایی و مداراست. در دورۀ پرتلاطم ملوک الطوایف آناطولی در کاشتن بذر محبت و بنیاد وحدت میان مردم سهم مهم داشت. زبان ترکی در شعر او صیقل خورده و مفاهیم عمیق تر و آهنگی غنی تر پیدا کرده است. دیوان شعر او محفوظ است. منظومه ای در قالب مثنوی به نام رسالة النُصحیّه نیز به او منسوب است.