کلمه جو
صفحه اصلی

باقیات صالحات

دانشنامه آزاد فارسی

باقیاتِ صالحات
(یا: الباقیاتُ الصّالحات) در قرآن، به معنی کارهای نیک پایدار. این عبارت دو بار در قرآن به کار رفته است (کهف، ۴۶؛ مریم، ۷۶). براساس آموزه های قرآنی، اعمال انسان نزد خدا محفوظ است. اگر این اعمال صالح باشند، باقیات صالحات خواهند بود. برخی باقیات صالحات را به استناد حدیثی از پیامبر (ص)، شامل اذکار، تسبیح، تحمید، تهلیل و تکبیر دانسته اند و نیز در بعضی روایات حولقه (لاحول و لا قوّه الا با للّه) است. همچنین آن را به تعابیر ائمۀ معصومین (ع)، نمازهای واجب، کارهای خوب، سخنان نیکو، برائت از شرک، دوری از گناه، شهادت بر یگانگی خدا، استغفار، نماز شب و مودّت اهل بیت دانسته اند که البته همۀ این ها از باب ذکر مصداق است و گرنه منظور از آن، اعمال صالح است یعنی هر کار خیری که به خاطر خداوند انجام شود. بدیهی است که پاداش این گونه اعمال نزد خدا محفوظ است و آنچه از رحمت و کرامت خدا دربرابر این گونه اعمال انتظار می رود، بی کم وکاست به آدمی می رسد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] باقیاتِ صالحات اصطلاحی قرآنی به معنای کارهای پسندیده انسان است که خیر و ثواب آن در آخرت باقی می ماند. تعبیر باقیات الصالحات، در دو آیه قرآن کریم آمده است و برخی آیات دیگر نیز با این مفهوم ارتباط دارند. در عرف مسلمانان، معنای باقیات صالحات محدودتر و شامل خدمات عام المنفعه ای است که آثار و برکاتش پس از مرگ انسان نیز باقی است. در روایات، مصادیقی برای باقیات صالحات ذکر شده است اما به نظر مفسران دلیلی برای انحصار وجود ندارد. کتاب هایی نیز با عنوان باقیات صالحات نگاشته شده است.
باقیات صالحات، اعمال صالح انسان هستند؛ زیرا هرچند به تصریح قرآن، همه اعمال انسان (اعم از نیک و بد) نزد خداوند باقی است اما ثواب اعمال صالح به صورت ابدی باقی می ماند؛ برخلاف خیر و خوبی هایی که فقط در دنیا سود و نفع دارند.
تعبیر «باقیات الصالحات» در دو آیه از دو سوره مکی قرآن کریم آمده است که به ترتیب سوره ها چنین است:

پیشنهاد کاربران

باقیات صالحات: یعنی" کارهای نیک ( که مستحق ثواب اخروی است ) ". صورت اصلی این ترکیب در عربی الباقیات الصّالحات است که در عرف فارسی زبانان معمولاً به صورت باقیات صالحات یا باقیات الصالحات مستعمل است و عوام آنرا به غلط" باقیات و صالحات "می گویند.
( غلط ننویسیم ، ابوالحسن نجفی ، چاپ نهم ۱۳۷۸ ص ۵۷. )


کلمات دیگر: