بابازار

بابازار به مرد گرداننده و رئیس مراسم زار در کرانه های جنوبی ایران گفته می شود. مامازار هم لقب زن گرداننده مراسم زار است.
باد زار: بادهای زار هفتاد و دو نوع هستند و عمده ترین آن ها از این قرار است: مطوری، شیخ شنگر، دینگ مارو، اُم گاره، بو مریم، چین یاسه، په په، دای کتو، بو جمبه، بابور، نمرود، تقروری، قضا.
نوبان: معمولاً شخص را علیل و بی حرکت می کند. نوبان هم انواع و اقسام دارد، اما هرکدام از این ها نام جداگانه ای ندارند.
مشایخ: بادهای مشایخ مسلمان و پاک هستند و به استثنای تعداد معدودی از آن ها همگی بی خطرند. مشایخ معروف عبارتند از: شیخ فرج، شیخ ادروس، شیخ عثمان، شیخ جوهر، شیخ البحر، شیخ شایب، شیخ شریف، شیخ سید احمد، شیخ سید محمد، شیخ جنو، شامی.
باد جن: از همه خطرناک تر است و همگی کافرند.
باد پری: بادهای پری بخشی کافر و خطرناک و بعضی مسلمان و بی خطرند.
باد لیوا: اصلاً اذیت و آزاری ندارد و مجلس آن بسیار مفرح است و به جشن و مولودی می ماند. بسیاری داوطلبانه مرکب باد لیوا می شوند.
باد دیو
باد غول
باد ام الصبیان
تاریخچه حضور باد زار در جنوب ایران و انجام این مراسم به سال های دور بازمی گردد. وقتی سیاهان آفریقایی با کشتی ها و لنج های باری مسافر این دیار شدند، سرنوشتشان ماندن در این دیار شد و موسیقی زار هجای انتظار و راهی برای گریز از تنهایی شان.
مردم ساحل نشین جنوب ایران، ارواح و جن ها را به صورت باد می پندارند و معتقدند که هر بادی جنی دارد که با آن به درون جسم آدمیزادگان می رود و آن ها را تسخیر و «هوایی» می کند. اینان جن بادهای خطرناک و موذی و آسیب رسان را «مَضِرّاتی» می نامند. به عقیدة اهل هوا شخص مُسخَّر باد یا «بادْزده» (جن زده) اختیارش را از دست می دهد و به بیماری «دیوْباد»، یعنی جنون و دیوانگی دچار می شود و به صورت مَرکب و فرس باد در می آید. اهل هوا، این بیماران را «هوایی»، و بادهای سوار بر مَرکب یا بیمار را در زبان سواحلی «په په۲» و در عربی «هُبوب» می نامند.
درمان بیماران اهل هوا به دست «بابازار» و «ماما زار» ها است. راه درمانشان مجلسی است با ساز و آواز و قربانی و رقص و خوردنی و اسباب مخصوص. گاهی دو، سه یا تا ده دوازده روز مراسم درمان به درازا می کشد، اگر بیمار درمان نشد رهایش می کنند تا از دنیا برود.