تناقض لیبرالیسم یا تناقض آزادی یا تناقض سن تناقضی منطقی است که توسط آمارتیا سن کشف شد و بیان می دارد که هیچ سامانهٔ اجتماعی ای نمی تواند به طور همزمان:
این تناقض جنجال برانگیز است چون به نظر می رسد با ادعای لیبرالیسم کلاسیک مبنی بر اینکه بازارها هم بهینه و کارایند و هم به آزادی فردی اعضای جامعه احترام می گزارند، در تناقض باشد. به گفتهٔ سن اگر مراد از کلمهٔ کارایی در لیبرالیسم کلاسیک، کارایی پارتو است، به تناقض بر می خوریم و این مدعا نمی تواند صحت داشته باشد.
این تناقض در بسیاری از جنبه ها مشابه قضیهٔ عدم امکان ارو است و از همان فنون ریاضیاتی سود می برد.
در هر فرایند اجتماعی، توزیع معینی از کالا یا خروجی کارایی پارتو دارد اگر هیچ راهی نتوان یافت که سهم کسی را بدون ضرر رساندن به کس دیگری بهبود دارد. مثلاً فرض کنید مادری ۱۰۰۰ تومان پول دارد و می خواهد آن را به دو فرزندش بدهد. فرزندان نسبت به یگدیگر حسادت نمی ورزند. همهٔ توزیع های زیر کارایی پارتو دارند:
این تناقض جنجال برانگیز است چون به نظر می رسد با ادعای لیبرالیسم کلاسیک مبنی بر اینکه بازارها هم بهینه و کارایند و هم به آزادی فردی اعضای جامعه احترام می گزارند، در تناقض باشد. به گفتهٔ سن اگر مراد از کلمهٔ کارایی در لیبرالیسم کلاسیک، کارایی پارتو است، به تناقض بر می خوریم و این مدعا نمی تواند صحت داشته باشد.
این تناقض در بسیاری از جنبه ها مشابه قضیهٔ عدم امکان ارو است و از همان فنون ریاضیاتی سود می برد.
در هر فرایند اجتماعی، توزیع معینی از کالا یا خروجی کارایی پارتو دارد اگر هیچ راهی نتوان یافت که سهم کسی را بدون ضرر رساندن به کس دیگری بهبود دارد. مثلاً فرض کنید مادری ۱۰۰۰ تومان پول دارد و می خواهد آن را به دو فرزندش بدهد. فرزندان نسبت به یگدیگر حسادت نمی ورزند. همهٔ توزیع های زیر کارایی پارتو دارند:
wiki: پارادوکس لیبرالیسم