داوری همتا

داوری همتا، بازنگری با دقت یا داوری دقیق (به انگلیسی: Peer review)، به روند بازنگری همه جانبهٔ مقاله های علمی توسط متخصصان همان رشته گفته می شود. متخصصان آن رشته، پژوهش های دریافت شده را تجزیه تحلیل و یافته های آن را بررسی می نمایند و به پرسش های ویژه ای که دیگر صاحب نظران، اعم از مسئولین مجله (معمولاً سر دبیران) و خوانندگان متخصص مطرح می کنند، پاسخ می دهند. سپس داوران همتا، نکته های مفیدی در مورد میزان اهمیت و نو آوری و طرز ارائه نتایج و اعتبار آنها، رعایت اصول اخلاقی و سایر ویژگی های مقاله هایی که داوری می نمایند، مطرح می کنند. تا سال های دهه نود، داوری همتا دقیقاً مورد مطالعه قرار نگرفته بود
Single blind
Double blind
Open review
برای اولین بار در ایران، میرزایی و همکاران (۱۳۸۵) واژه همترازخوانی را به عنوان معادل آن به کار بردند.
کس یا کسانی که به عنوان داور همتراز انتخاب می شوند، باید تا حد ممکن در زمینه علمی مربوطه توانا و مجرب باشند و فاقد هرگونه تعارض منافع شناخته شده در زمینه مقاله مورد داوری باشند. در داوری همتا، داور باید به نقاط قوت و ضعف مقاله توجه کند و در صورت امکان راهکارهایی را برای رفع اشکالات موجود توصیه نماید. داوران همتا، انتظار دارند که مقاله ارائه شده مهم، دست اول و غیر تکراری بوده و به خوانندگانی که مجله را می خوانند مربوط و در عمل کاربردی باشد؛ همچنین راستگویی نویسنده، ساده و واضح نوشته شدن مقاله و جلب توجه خواننده هم از موارد مورد انتظار از مقاله است. داوری همتا هم شامل داوری گروه داوران مجله های معتبر علمی است (داوری درونی) و هم شامل داوری جامعه متخصصین آن علم (داوری بیرونی). داوران و نویسندگان تحقیق باید از برقراری ارتباط با یکدیگر (در رابطه با داوری) در طول فرایند داوری، بدون کسب اجازه از سردبیر مجله امتناع کنند. مجله های معتبرتر، از داوران نمی خواهند که در مورد مقاله اظهار نظر کنند، بلکه تنها سؤال می کنند که این مقاله را منتشر بکنند یا خیر.
این روند، وقتگیر، پرهزینه و مستعد به اشتباه است و ممکن است راه را برای سوءاستفاده باز کند و برای اینکه حدود معقولی از استناد پذیری وجود داشته باشد، حداقل شش داور هم نظر مورد احتیاج هستند.