یکی از طوایف ایل قشقائی
چهارده چریک
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
چهارده چریک. [ چ َ دَه ْ چ ِ ] ( اِخ ) یکی از طوایف ایل قشقائی که مرکب از 120 خانوار است و در حوالی سمیرم مسکن دارند. ( یادداشت مؤلف ). طایفه ای از طوایف ایل قشقائی. ( جغرافیای سیاسی کیهان 83 ).
دانشنامه عمومی
چهارده چریک نام تیره ای از طایفه دره شوری از ایل قشقایی است که بیشتر در استان فارس، بخشی از کهگیلویه و بویراحمد و شمال خوزستان پراکنده اند.
روایت اول: در ازمنهٔ گذشته چهارده نفر از افراد این طایفه را به سربازی برده و نام "چریک" بر آنها می گذارند و بعد از رایج شدن شناسنامه در ایران، افراد این طایفه را به نام "چهارده چریک" خوانده اند.
روایت دوم: گفته اند که در زمانهای گذشته (شاید در دورهٔ قاجار) جنگی میان ایل قشقایی و دولت مرکزی درگرفت که چهارده تن (چهارده چریک)از جنگجویان یکی از طایفه ها یا تیره های ایل قشقایی، نیروهای دولتی را شکست دادند. علت نامیدن این طایفه یا تیره به (چهارده چریک) نیر همین است.
روایت سوم: در زمان قاجار، عده ای از قشون روس از مرزهای شمالی ایران گذشته و وارد ایران می شوند و در محلی به نام "پل خان" در استان فارس که منطقه سکونت قشقایی ها بود، مستقر می شوند. قشقایی ها بعد از مشورت با خوانین، تصمیم به مبارزه با روس ها می گیرند و یکی از مبارزین این ایل می گوید که من با حداقل نیرو می توانم روس ها را فراری داده و از منطقه خارج کنم. او با چهارده نفر از جنگجویان، شبانه به روس ها حمله کرده و تمام راه ها را بسته و فقط یک راه فرار را برای گریختن روس ها بازمی گذارد. روسها از این حمله چنان وحشت کردند که همان شبانه پا به فرار گذاشتند. بعد از این پیروزی، نام این طایفه را "چهارده چریک" نهادند.
دربارهٔ این نام (چهارده چریک) سه روایت وجود دارد:
روایت چهارم: چهارده چریک تلفظ فارسی یک کلمه ترکی باستانی می باشد که در اصل ((چورده چه ریک))؛ چرده چریک؛ بوده است و معنای آن در زبان ترکی سپاه صحرا یا همان جنگجویان بیابان می باشد. توجه شود که ترکان قشقایی تا همین دهه های اخیر ارتباط موثری با زبان فارسی نداشته اند و کلمه چهارده نمی تواند اشاره ایی به تعداد (عدد خاص)داشته باشد. اجاق و علامت اختصاری این طایفه سه حرف شبیه حروف لاتین و احتمالا از الفبای اورخون می باشد که عبارتنداز IYI که چ ر چ در الفبای اورخون و باید مخفف چورده چریک بوده باشد، هرچند که این سه حرف در زبان لاتین آیی تلفظ شده که در ترکی بمعنای خرس بوده و با توجه به قرابت این گروه از مهاجران ترک با مردم شمال اروپا و مقدس بودن روح خرس در میان برخی از اقوام بدوی اروپایی و حتی اسکیموها، این تعبیر نیز قابل تامل خواهد بود، از سوی دیگر پخش سریال تلویزیونی اسپارو خان در دو دهه پیش در ایران و مشابهت کامل بیرق و نشانه او در این سریال با اجاق این طایفه، موضوعات قابل بحث دیگری را بویژه در خصوص منشاء مهاجرت این طایفه از اروپا به ایران مطرح می نماید.
در کتاب فارسنامه ناصری نیز اشاراتی به این تیره شده و محل زندگی این تیره در نقشه ای مشخص شده است. محل اصلی و ییلاق طایفه چهارده چریک، فیروزآباد در استان فارس بوده است و قشلاق آنها در خوزستان؛ ولی بعد از کشف و پیدایش نفت در خوزستان تعدادی کثیر از افراد این طایفه در خوزستان و خصوصا در شهرهای هفتکل و اهواز مستقر شده و در شرکت نفت مشغول به کار شدند و دست از زندگی ایلیاتی کشیدند. محل زراعی آنها هفتکل است و در حال حاضر "چهارده چریک ها" اکثراً در شهرستان اهواز ساکنند.
روایت اول: در ازمنهٔ گذشته چهارده نفر از افراد این طایفه را به سربازی برده و نام "چریک" بر آنها می گذارند و بعد از رایج شدن شناسنامه در ایران، افراد این طایفه را به نام "چهارده چریک" خوانده اند.
روایت دوم: گفته اند که در زمانهای گذشته (شاید در دورهٔ قاجار) جنگی میان ایل قشقایی و دولت مرکزی درگرفت که چهارده تن (چهارده چریک)از جنگجویان یکی از طایفه ها یا تیره های ایل قشقایی، نیروهای دولتی را شکست دادند. علت نامیدن این طایفه یا تیره به (چهارده چریک) نیر همین است.
روایت سوم: در زمان قاجار، عده ای از قشون روس از مرزهای شمالی ایران گذشته و وارد ایران می شوند و در محلی به نام "پل خان" در استان فارس که منطقه سکونت قشقایی ها بود، مستقر می شوند. قشقایی ها بعد از مشورت با خوانین، تصمیم به مبارزه با روس ها می گیرند و یکی از مبارزین این ایل می گوید که من با حداقل نیرو می توانم روس ها را فراری داده و از منطقه خارج کنم. او با چهارده نفر از جنگجویان، شبانه به روس ها حمله کرده و تمام راه ها را بسته و فقط یک راه فرار را برای گریختن روس ها بازمی گذارد. روسها از این حمله چنان وحشت کردند که همان شبانه پا به فرار گذاشتند. بعد از این پیروزی، نام این طایفه را "چهارده چریک" نهادند.
دربارهٔ این نام (چهارده چریک) سه روایت وجود دارد:
روایت چهارم: چهارده چریک تلفظ فارسی یک کلمه ترکی باستانی می باشد که در اصل ((چورده چه ریک))؛ چرده چریک؛ بوده است و معنای آن در زبان ترکی سپاه صحرا یا همان جنگجویان بیابان می باشد. توجه شود که ترکان قشقایی تا همین دهه های اخیر ارتباط موثری با زبان فارسی نداشته اند و کلمه چهارده نمی تواند اشاره ایی به تعداد (عدد خاص)داشته باشد. اجاق و علامت اختصاری این طایفه سه حرف شبیه حروف لاتین و احتمالا از الفبای اورخون می باشد که عبارتنداز IYI که چ ر چ در الفبای اورخون و باید مخفف چورده چریک بوده باشد، هرچند که این سه حرف در زبان لاتین آیی تلفظ شده که در ترکی بمعنای خرس بوده و با توجه به قرابت این گروه از مهاجران ترک با مردم شمال اروپا و مقدس بودن روح خرس در میان برخی از اقوام بدوی اروپایی و حتی اسکیموها، این تعبیر نیز قابل تامل خواهد بود، از سوی دیگر پخش سریال تلویزیونی اسپارو خان در دو دهه پیش در ایران و مشابهت کامل بیرق و نشانه او در این سریال با اجاق این طایفه، موضوعات قابل بحث دیگری را بویژه در خصوص منشاء مهاجرت این طایفه از اروپا به ایران مطرح می نماید.
در کتاب فارسنامه ناصری نیز اشاراتی به این تیره شده و محل زندگی این تیره در نقشه ای مشخص شده است. محل اصلی و ییلاق طایفه چهارده چریک، فیروزآباد در استان فارس بوده است و قشلاق آنها در خوزستان؛ ولی بعد از کشف و پیدایش نفت در خوزستان تعدادی کثیر از افراد این طایفه در خوزستان و خصوصا در شهرهای هفتکل و اهواز مستقر شده و در شرکت نفت مشغول به کار شدند و دست از زندگی ایلیاتی کشیدند. محل زراعی آنها هفتکل است و در حال حاضر "چهارده چریک ها" اکثراً در شهرستان اهواز ساکنند.
wiki: چهارده چریک
پیشنهاد کاربران
چهارده چریک لک اصالتا از لکهای زمان زندیه هستن که وارد ایل قشقایی شدن
کلمات دیگر: