[ویکی نور] دانشنامه ایران، دائرةالمعارفی عمومی و جهانی و دومین اثر پژوهشی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، پس از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، به سرپرستی محمدکاظم موسوی بجنوردی است.
نیاز فارسیزبانان ایرانی و خارجی به مرجعی جامع و موثق، به زبان فارسی که ناظر به همه دانشها باشد، انگیزه تدوین اثر حاضر بوده است.
کتاب با دو مقدمه از محمدکاظم موسوی بجنوردی و مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آغاز گردیده است. این دانشنامه قرار است در 30 مجلد تدوین گردد که در حال حاضر، فقط سه جلد از آن، منتشر شده است.
مقالههای این دانشنامه بهترتیب الفبایی تنظیم شده و هر مقاله، به موضوعی معین اختصاص یافته است. حجم هر مقاله، معمولا متناسب با موضوع و جایگاه و درجه اهمیت آن، در قلمرو تخصصی مقاله است. این مقالهها را از حیث حجم، میتوان به 5 گروه تقسیم کرد: خیلی کوتاه (چند سطر)، کوتاه (یکچهارم یا یکدوم ستون)، نیمه بلند (از یکدوم ستون تا 2 ستون)، بلند (از 4 تا 8 ستون) و خیلی بلند (از 8 ستون بیشتر) .
در مقدمه نخست، به تعریف دانشنامه، انواع آن، سابقه دانشنامهنویسی در ایران و... پرداخته شده و در مقدمه دوم، ویژگیهای دانشنامه حاضر، از جمله ضوابط نوشتن مقالات، نشانهها و اختصارات و سازمان علمی دانشنامه، تشریح شده است.
بیشتر مقالههای این دانشنامه را، گروه مقالات نیمه بلند تشکیل میدهد که میانگین حجم آنها، حدود یک ستون است. مقالههای خیلی کوتاه، خاص اطلاعرسانی حداقل و سریع، درباره مواردی است که ذکر اطلاعاتی اندک در دانشنامههای همگانی برای آنها کفایت میکند. مقالههای خیلی بلند، در موضوعاتی است که طبیعت آنها ایجاب میکند حق مطلب با کلمات بیشتری ادا شود. جنبههایی از ارزشهای والای جامعه، شخصیتهای ممتاز عالم بشریت و مفاهیم اساسی یا جدیدی که طرح کردن آنها به تفصیل نیاز دارد، از جمله مطالبی است که در قالب مقالههای بلند معرفی شدهاند. بااینحال، تلاش شده است تا جای ممکن، اصل خلاصهگویی و پرهیز از ذکر عبارتها و کلمههای زائد مراعات گردد و اطلاعات مفید و لازم، با حداقل واژه و با ساختاری ساده و آسانیاب، ارائه شود.
