زیله

زیله شهری در استان توقات ترکیه است.
زیله نام شهر باستانی سرزمین پونتوس بود که جهت مرکزیت مذهبی و معابد و آتشکده هایش معروف بود و روزگاری حکومت شهر را مغان برعهده داشتند. در این شهر بود که مهرداد ششم شاه پونتوس، در سال ۶۷ میلادی تریاریوس و در سال ۴۷ میلادی سزار فارناسیس سرداران روم را شکست داد. بعدها به گاه چیرگی رومیان این شهر از سر شاهراه ها کنار افتاده و رونق پیشین خود را از دست داد.
مغان ایرانی که در زیله از راه قدرت مذهبی و تولیت معابد به سروری رسیده بودند، خود را «آذرموبدان» می نامیدند. علاوه بر پرستش آناهیتا و مهر چنان می نماید که آیین بزرگداشت آتش که یکی از ویژگی های کیش زرتشتی است در این شهر اهمیت داشته است.
بنونیست، امیل. دین ایرانی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۴