ابوزین کحال

ابوزین کَحال پزشک ایرانی سده ۱۵ میلادی و سده ۹ قمری بود. دانش زیادی از زندگی وی در دسترس نیست. وی معاصر شاهرخ تیموری بوده و در دوران حکومت وی به هرات سفر کرده و در آن جا کتابی با نام شرایط جراحی نگاشته و آن را به تیمور پیشکش کرده. از واژهٔ کحال پیداست که وی در چشم پزشکی نیز مهرت داشته اگرچه وی در کتابش به آیت موضوع نپرداخته این کتاب ۱۰ مقاله دارد و هر مقاله چند شرط دارد. متن این کتاب روان و برای مبتدیان قابل فهم است. نخستین مقاله دربارهٔ تشریح است سپس به بررسی فصد و انواع ادویه جات پرداخته و بیماری هایی که با جراحی قابل درمان اند را به همراه علل و نشانه های بیماری ها شرح داده. مقالهٔ هفتم را به نبض و مقالهٔ دهم را به حیوانات گزنده پرداخته. وی مدعی کشف درمان جدیدی برای پیسی شده و روشی برای خارج کردن هزارپا از گوش با استفاده از مادهٔ حاوی فلفل ابداع کرده. یک نسخهٔ کامل از شرایط جراحی در کتاب خانهٔ گوهر شاد مشهد و ۳ نسخهٔ ناقص یکی در کتابخانهٔ دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه تهران، دومی در دانشگاه لاهور پنجاب و سومی در دانشگاه لس آنجلس کالیفرنیا وجود دارد. ابوزین کتاب هایی با نام های رسالهٔ نوریه و مصباح العیان در بارهٔ چشم پزشکی نگاشته که امروزه اثری از آن ها در دسترس نیست.

ابوزین کَحّال (قرن ۹ق)
جراح ایرانی. شرایط جراحی، تنها کتاب باقی مانده از او در پزشکی عمومی به فارسی است. این کتاب در زمان شاهرخ تیموری (ح ۸۰۷ـ۸۵۰) تألیف و به او اهدا شده است. از این کتاب سه نسخۀ ناقص در دست است: در کتابخانۀ دانشکدۀ پزشکی تهران، در دانشگاه لاهور پنجاب و در دانشگاه لوس آنجلس کالیفرنیا.