ابوبکر شبلی

ابوبکر دلف بن جَحدر شبلی صوفی معروف قرن سوم هجری؛ وی را ابن جعفر نیز نامیده اند. جامی می نویسد نامش جعفر بن یونس است و بر قبر وی در بغداد نیز همین نام را نوشته اند.
من به چهار بلا مبتلا شده ام و آن چهار دشمن من است: نفس و دنیا و شیطان و هوا. (تذکرة الاولیا، عطار، ص ۶۱۹)
تصوف نشستن است در حضرت اللّه - تعالی - بی غم. (تذکرة الاولیا، عطار، ص ۶۳۱)
تصوف الفت گرفتن است و مهربانی کردن. (طبقات الصوفیه - سلّمی، ص ۳۴۰)
عارف را پنج نشان باشد: اول - شاد و خرم باشد به معرفت حق تعالی. دوم - انس یابد به یگانگی حق تعالی. سوم - حلاوت یابد در خدمت حق تعالی. چهارم - خوفناک باشد از فراق حق تعالی و پنجم - ایمن باشد از مکر حق تعالی. (فردوس المرشدیه، ص ۲۵۳)
هر که خدا را شناخت هرگز اندوهگین نشود. طبقات الصوفیه انصاری، ص ۶۴۹)
شبلی در سال ۲۴۷ در شهر سامرا،متولد و در بغداد از دنیا رفت. اصل وی از خراسان قدیم و از مردم اسروشَنه از فراغنه بود. پدر شبلی حاجب بزرگ خلیفهٔ عباسی بود و خود وی مدتی حاکم دماوند بود. و سپس حاجب موفق خلیفهٔ عباسی گردید. آنگاه مشاغل دیوانی را ترک گفت و به عبادت پرداخت. عاقبت در مجلس خیر نساج (از بزرگان تصوف) توبه کرد و مصاحب جنید بغدادی گردید. شبلی به جز ضیاع و عقار٬شصت هزار دینار از پدر به ارث برده بود که همه را در راه خدا بخشید. به سبب بسیاری مجاهده و اعمال خارق العاده٬مردم وی را دیوانه می پنداشتند و مکرر وی را به دارالمجانین می بردند.
بنای یادبود شیخ شبلی در شهر دماوند به صورت یک برج قدیمی از دوران گذشته به جا مانده است.
اولین کتابی که درباره وی نوشته شده با عنوان «شبلی» توسط دکتر جواد نوربخش تألیف و در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات خانقاه نعمت اللهی (لندن) منتشر گردید. این کتاب (۳۲۶ صفحه) در ۱۰ بخش و در برگیرنده اصل ونسب، بزرگداشت، استادان، اصحاب و معاصران و... وفات می باشد. مولف با استفاده از آثاری از قبیل شذرات الذهب، تذکرة الاولیا، طبقات الصوفیه انصاری، طبقات الصوفیه سلّمی، اللمع، تاریخ بغداد، کشف المحجوب هجویری، حلیة الاولیا ج ۱۰، شرح تعرف، طبقات الاولیا، شرح شطحیات روزبهان و صفوة الصفه، و … این اثر تحقیقی را نگاشته است.کتاب دیگری دربارهٔ زندگی و سیر و سلوک و افکار و اندیشه های او اثر کاظم محمّدی است با نام «شبلی مجنون عاقل» که چاپ های نخستین آن توسّط انتشارات وزارت ارشاد اسلامی در سال ۱۳۸۲ و چاپ های بعدی توسّط انتشارات نجم کبری در سال ۱۳۸۶ منتشر شده است.

رجوع شود به:شبلی، جعفر بن یونس (۲۴۷ ـ بغداد ۳۳۴ ق)

[ویکی فقه] شِبلی، کنیه اش ابوبکر، ملقب به تاج الصوفیه، عارف و فقیه و شاعر قرن سوم و چهارم است.
دربارۀ نام او و پدرش اختلاف هست؛ او را دُلَف بن جَحْدَر، دلف بن جعفر و جعفر بن یونس خوانده اند،
ابوعبدالرحمن سلمی، طبقات الصوفیه، ج۱، ص۳۳۷، چاپ نورالدین شریبه، حلب ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.
شبلی در ۲۴۷ در سامرا یا بغداد به دنیا آمد و تا پایان عمر در بغداد زیست.
ابوعبدالرحمن سلمی، طبقات الصوفیه، ج۳، ص۳۳۷ـ۳۳۸، چاپ نورالدین شریبه، حلب ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.
برخی
ابوالقاسم قشیری، رساله قشیریه، ج۱، ص۴۱۹، چاپ معروف زریو و علی عبدالحمید بلطه جی، بیروت ۱۴۰۸/ ۱۹۸۸.
...