کلمه جو
صفحه اصلی

تاری خانه

دانشنامه عمومی

تاریخانه مربوط به دوره ساسانیان و همچنین سده های ۲ و ۳ و ۵ ه‍.ق است که در شهر دامغان، خیابان ایستگاه راه آهن،جای گرفته است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مختصات: ۳۶°۹′۵۱″ شمالی ۵۴°۲۱′۱۵″ شرقی / ۳۶٫۱۶۴۱۷°شمالی ۵۴٫۳۵۴۱۷°شرقی / 36.16417; 54.35417
تاریخانه از آثار باستانی دامغان است که بر پایه پژوهشهای اداره کل باستان شناسی، پیش از تسلط اعراب بر ایران، آتشکده بوده و بعداً به مسجد تبدیل شده است. ساختمان بنای دوباره آن مربوط به سده دوم هجری است و شیوه ساختمان آن نیز به شیوه بناهای دوره ساسانیان می باشد. تاریخانه در ترکی به معنای خانهٔ خداست.
این مسجد نمونهٔ بسیار زیبا و کاملی از مساجد سده های آغازین اسلام به شمار می رود. شیوهٔ معماری مسجد برگرفته از معماری ساسانی است. ساختمان مسجد دربردارنده یک صحن یا حیاط مرکزی است که پیرامون آن را رواق های سرپوشیده دربر گرفته است. شبستان مسجد بر روی هجده ستون مدور (سه ردیف شش تایی) استوار شده است. این ستون ها یک متر و نیم قطر دارند و از نظر ویژگی های معماری همانند ستون های کاخ های ساسانی هستند. طاق های مسجد از آجر است و به طاق های دورهٔ پیش از اسلام، یعنی عهد ساسانی همانندی و همسانی بسیار دارد.

دانشنامه آزاد فارسی

(یا: خدای خانه؛ معروف بهچهل ستون) مسجدی در جنوب شرقی دامغان. بنایی آجری و چهار ایوانی با طاق های بلند آجری به سبک بناهای ساسانی است. در سمت قبلۀ آن به جای مقصوره و ایوان، پانزده طاق روبه روی هجده ستون محکم مدور هریک با۴.۵ متر قطر قرار دارد. در شرق آن نیز هشت طاق و شش ستون است. دورتادور صحن مرکزی آن رواق های سرپوشیده و دهلیز است. مناره ای به طول بیست متر دارد که در دورۀ سلجوقی ساخته شده است. در گذشته، در میان مسجد یک حیاط وسیع و دو باغچه بود. بنای آن را به قرن ۲ق نسبت داده اند. نیز ← مسجد


کلمات دیگر: