کلمه جو
صفحه اصلی

فنوتیپ

دانشنامه عمومی

رُخ نمود یا فنوتیپ یا رُخ مانه (به فرانسوی: Phénotype، فِنوتیپ)(به انگلیسی: Phenotype، فینوتایپ) خصوصیات قابل مشاهده یا صفت یک جاندار است. مانند خصوصیات بیوشیمیایی یا فیزیولوژیکی. فنوتیپ از بیان ژنهای یک ارگانیسم و همچنین تأثیر عوامل زیست محیطی و تعامل بین این دونتیجه می شود.ژنوتیپ یک ارگانیسم دستورالعمل های به ارث برده شده هستند که کد ژنتیکی را درون خود حمل می کنند. هیچ کدام از موجودات زنده با ژنوتیپ همانند به یک شیوه عمل نمی کنند به این دلیل که ظاهر و رفتار با شرایط زیست محیطی و توسعه تغییر می کند. به همین ترتیب، تمام موجودات زنده که به نظر یکسان می رسند لزوماً ژنوتیپ های یکسانی ندارند.تمایز ژنوتیپ، فنوتیپ توسط ویلهلم جانسون در سال ۱۹۱۱ پیشنهاد شد تا تفاوت بین وراثت موجود زنده و آنچه که وراثت تولید می کند روشن شود که این تفاوت مشابه چیزی است که توسط اوت ویزمن پیشنهاد شده بود، که بین قسمت قابل تواری نطفه (وراثت) وسلول های سوماتیک بدن تمایزقائل شده بود.
فنوتیپ گسترش یافته
با وجود آن تعریف به ظاهر ساده، مفهوم فنوتیپ پیچیدگی های پنهانی دارد. بسیاری از مولکول ها و ساختارهایی که با مواد ژنتیکی کد شده اند قابل مشاهده در ظاهر یک ارگانیسم نیستد، اما می توان آنها را قابل مشاهده کرد (برای مثال توسط وسترن بلات) و در نتیجه بخشی از فنوتیپ هستند. گروه های خونی انسان جز این دسته هستند؛ بنابراین، فنوتیپ باید شامل ویژگی هایی باشد که بتواند توسط برخی از روش های فنی به صورت قابل مشاهده درآید. توسعه بعدی اضافه کردن رفتار به فنوتیپ است، رفتارها نیز از ویژگی های قابل مشاهده هستند. در واقع روی ارتباط بالینی فنوتیپهای رفتاری پژوهش هایی انجام شده است که به طیف وسیعی از سندرمها مربوط می شوند.
تنوع فنوتیپی (ناشی از تنوع ژنتیکی ارثی) یک پیش نیازاساسی برای تکامل توسط انتخاب طبیعی می باشد. این موجود زنده است که به عنوان یک کل در تولید نسل بعدی کمک می کند (یا نمی کند)، بنابراین انتخاب طبیعی به طور غیر مستقیم از طریق فنوتیپها بر ساختار ژنتیکی یک جمعیت تأثیر می گذارد. بدون تنوع فنوتیپی، هیچ تکاملی توسط انتخاب طبیعی وجود ندارد.تعامل بین ژنوتیپ و فنوتیپ اغلب توسط رابطه زیر معرفی می شود:
فنوتیپ → ژنوتیپ + محیط

دانشنامه آزاد فارسی

فِنوتیپ (phenotype)
(یا: شکلِ ظاهِری) در علم وراثت، صفات مشاهده پذیری که موجودات زنده ظاهر می کنند. فنوتیپ بازتاب مستقیم ژنوتیپ نیست، زیرا اثر برخی از الل ها (دگره ها) در کنار الل دیگر، معروف به الل های بارز، پوشیده می مانند. به علاوه، فنوتیپ ممکن است بر اثر عوامل محیطی، مثلاً تغذیه فقیر که موجب توقف رشد می شود، تغییر کند.

پیشنهاد کاربران

ویژگیهای قابل مشاهده و رفتاری هر فرد است که توسط دیگران مورد توجه قرار میگیرد


کلمات دیگر: