وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشکی

وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از وزارتخانه های جمهوری اسلامی ایران است. این وزارتخانه علاوه بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی کشور، مدیریت دانشگاه های علوم پزشکی را عهده دار است.نام این وزارتخانه از ابتدا تا چند سال پس از انقلاب وزارت بهداری بوده است. وزیر این وزارتخانه سعید نمکی است. و مسئول روابط عمومی وزارت کیانوش جهانپور است.
تدوین و ارائهٔ سیاست ها، تعیین خط مشی ها و برنامه ریزی برای فعالیت های مربوط به تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی، پژوهشی خدمات بهداشتی، درمانی، دارویی، بهزیستی و تأمین اجتماعی.
تأمین بهداشت عمومی و ارتقا سطح آن از طریق اجرای برنامه های بهداشتی خصوصاً در زمینهٔ بهداشت محیط، مبارزه با بیماری ها، تغذیه و تنظیم خانواده و دهان و دندان، آموزش بهداشت عمومی، بهداشت کار، بهداشت مدارس و شاغلین با تأکید بر اولویت مراقبت های بهداشتی اولیه به ویژه بهداشت مادران و کودکان با همکاری و هماهنگی دستگاه های ذی ربط.
ایجاد نظام هماهنگ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و گسترش شبکه تلفیقی بهداشت و درمان.
تعیین رشته ها و مقاطع تحصیلی مورد نیاز کشور جهت تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و اجرای برنامه های تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی در جهت نیل به خودکفایی و نیز ایجاد و گسترش موسسات واحدهای پژوهش پزشکی و نظارت بر پژوهش ها و هماهنگ ساختن برنامه های موسسات تحقیقاتی پزشکی.
برنامه ریزی به منظور توزیع متناسب و عادلانهٔ نیروی انسانی و سایر امکانات (آموزش پزشکی و تسهیلات بهداشتی درمانی) کشور با تأکید بر اولویت برنامه های بهداشتی و رفع نیاز مناطق محروم و نیازمند.
فراهم نمودن تسهیلات لازم برای برخورداری همگان از خدمات درمانی در حدود امکانات از طریق ایجاد مراکز درمانی دولتی و بهبود استاندارد آن ها و استفاده از همکاری مؤسسات خیریه و بخش خصوصی و انواع بیمه های درمانی.
تأمین منابع مالی با بهره گیری از اعتبارات عمومی، حق بیمه درآمدهای اختصاصی و کمک ها و مشارکت مردمی.
تأمین و ارائهٔ خدمات لازم به معلولین جسمی، ذهنی و اجتماعی و انجام اقدامات حمایتی برای کودکان در سنین قبل از دبستان و سالمندان و خانواده و افراد بی سرپرست و نیازمند و تشویق و ترغیب افراد خیر و موسسات خصوصی جهت ارائه خدمات مذکور.
تعیین و اعلام استانداردهای مربوط به الف) خدمات بهداشتی، درمانی، بهزیستی، دارویی - ب) مواد دارویی، خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی، آرایشی و آزمایشگاهی تجهیزات و ملزومات و مواد مصرفی پزشکی و توان بخشی - ج) بهداشت کلیهٔ موسسات واحدهای خدماتی و تولیدهای مربوط به خدمات و مواد مذکور در فوق.
صدور، تمدید و لغو موقت یا دائم پروانه ها: الف) موسسات پزشکی، دارویی، بهزیستی و کارگاه ها و مؤسسات تولید مواد خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی و آرایشی - ب) ساخت فراورده های دارویی و مواد بیولوژیک، خوراکی، آشامیدنی بهداشتی و انجام نظارت و کنترل کیفی و تعیین ضوابط و مقررات لازم بهداشتی مذکور.
صدور پروانهٔ اشتغال هزینهٔ خدمات تشخیصی و درمانی، دارویی، بهزیستی و تعیین تعرفه های مربوط در بخش دولتی و غیردولتی و تعیین شهریهٔ آموزش های غیررسمی و آزاد در زمینه های مختلف علوم پزشکی.
تعیین ضوابط مربوط به ورود، ساخت، نگهداری، صدور، مصرف و انهدام مواد اولیهٔ بیولوژیک مخدر، خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی، آرایشی آزمایشگاهی و فراورده های دارویی و تجهیزات و ملزومات و مواد مصرفی پزشکی و توان بخشی و ارزشیابی، نظارت و کنترل ضوابط مذکور.
انجام پژوهش در زمینه طب سنتی و بررسی و تحقیق در زمینه خواص دارویی گیاهان و امکانات تهیه و استفاده از داروهای گیاهی و آموزشی صحیح در زمینه های فوق و ایجاد مراکز مناسب برای طب سنتی.
فراهم آوردن موجبات تأمین بهداشت و درمان کلیه افراد کشور از طریق گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی.

وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارتخانه ای با هدف تأمین بهداشت و درمان همۀ افراد کشور از طریق تعمیم و گسترش خدمات بهداشتی و درمانی و آموزشی. در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به مسئلۀ بهداشت عمومی و امور اطبا توجه شد، و در هر شهر کسانی از طرف دولت به عنوان «حافظ الصحه» مأمور رسیدگی به حفظ سلامت عمومی بودند. در ۱۲۶۸ش مریض خانه ای (بیمارستان سینا) در تهران تأسیس شد. در ۱۲۷۹ش (۱۹۰۰) به دنبال کنفرانس صحی بین المللی که در پاریس تشکیل شد و نمایندۀ ایران آن را امضا کرده بود، اولین مجلس حفظ الصحۀ دولتی در ۱۲۸۴ش در تهران منعقد و نظام نامه ای برای آن نوشته شد. وظایف این مجلس عبارت بود از تأسیس قرنطینه در بنادر ایران که ابتدا به دست پزشکان خارجی اداره می شد، آبله کوبی عمومی و بنیاد بیمارستانی اختصاصی برای زنان و کودکان در ۱۲۹۵ش در تهران. در ۱۳۲۰ش «وزارت صحیه» تشکیل شد، ولی بعدها جزو تشکیلات وزارت داخله (کشور) به شمار رفت. از ۱۳۲۰ به بعد، ادارۀ کل صحیۀ مملکتی از وزارت کشور جدا و تبدیل به وزارت بهداری شد. از آغاز تشکیل وزارت بهداری، فعالیت های فنی آن توسط دو ادارۀ کل انجام می گرفت؛ ادارۀ کل معاونت عمومی که مسئول امور درمانی، بیمارستان ها و درمانگاه های وزارت بهداری بود، و ادارۀ کل بهداشت که وظیفۀ مهم آن پیشگیری از بیماری ها بود. از ۱۳۷۳ش وزارت بهداری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تغییر نام یافت. سازمان های وابسته به این وزارتخانه عبارت اند از انستیتو پاستور ایران، شرکت سهامی دارویی کشور، شرکت سهامی دارو پخش، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان انتقال خون، سازمان بهزیستی، دانشگاه های علوم پزشکی، بانک رفاه کارگران و سازمان های منطقه ای و بهداشت و درمان. وظایف اساسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از این قرار است: تعیین سیاست و خط مشی کلی بهداشت و درمان کشور، همکاری در تنظیم خط مشی آموزش عالی کشور در زمینه های پزشکی و پیراپزشکی؛ تأمین بهداشت محیط و نظارت بر آبِ آشامیدنی، فاضلاب، جمع آوری و رفع فضولات جامد، حشرات ناقلِ بیماری، تأمین بهداشت محیط کار و مبارزه با آلودگی هوا؛ پیشگیری از شیوع بیماری های واگیر و بیماری های مشترک دام و انسان؛ توسعۀ خدمات بهداشتی به ویژه بهداشت عمومی، بهداشت مادر و کودک و مدارس و خانواده؛ تأمین درمان افراد جامعه در اجرای اصل ۲۹ قانون اساسی، و توزیع عادلانۀ امکانات بهداشتی و درمانی با تأکید بر مناطق روستایی و محروم؛ تأمین خدمات درمانی بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی و کارمندان دولتِ مشمول خدمات درمانی؛ صدور یا لغو پروانۀ کار برای تأسیس و بهره برداری مؤسسه های درمانی دولتی و خصوصی و صاحبان حرفه های مختلف پزشکی و پیراپزشکی؛ نظارت بر کار مؤسسه های درمانی و تهیۀ مقررات و ضوابط مربوط؛ بررسی امکانات درمانی کشورهای خارجی جهت فرستادن بیمارانی که امکان درمان آن ها در داخل کشور فراهم نیست، و ارزیابی نتایج درمان این گونه بیماران برای ایجاد خودکفایی در این باره؛ نظارت در اجرای مقررات مراکز تولید و نگهداری مواد دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی، توزیع آن ها و تهیه و تدوین ضوابط ورود آن ها به کشور؛ شناخت و استفاده از امکانات داخلی کشور برای تهیۀ فرآورده های دارویی، انحصار و کنترل کامل ورود دارو، تهیه و تولید آن در سراسر کشور، استفاده از نام علمی داروها و اقدام در جهت خودکفایی؛ تأمین نیروی انسانی در زمینۀ پزشکی و پیراپزشکی، تأسیس مجموعه های آموزشی و پژوهشی، عضویت در سازمان های بین المللی و شرکت در مجامع مربوط.