اسماعیل افندی
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
اسماعیل افندی. [ اِ اَ ف َ ] ( اِخ ) چلبی زاده اسماعیل عاصم افندی. یکی از شیخ الاسلام های دوره سلطان مصطفی خان ثالث. وی پسر رئیس الکتاب کوچک چلبی افندی بود و در سنه ٔ1120 هَ. ق. از طرف شیخ الاسلام ابه زاده عبداﷲافندی به ریاست مدرسه رسید و سپس به دامادی شیخ الاسلام ابواسحاق اسماعیل افندی نائل شد و طبق معمول کشور در مدارس متعدّده به تدریس و تدرس پرداخته و متصدی قضاوت های چندی گردید، اول قاضی ینی شهرفنار و در تاریخ 1152 هَ. ق. قاضی بروسه شد. در ذی القعده سنه 1172 به مسندفتوی ترفیع یافت. قریب هشت ماه بر این مسند بود تا در سال 1173 درگذشت و در نزدیکی یوکس» قالدیرم در محله ملاکورانی در مدرسه و حظیره مخصوص بخود مدفون گردید. وی در اکثر علوم ید طولی داشته و نظم و نثر سلس و لطیفی دارد، و در السنه ثلاثه شعر گفته ، دیوانی مرتب و یک تألیف تاریخی دارد. ( قاموس الاعلام ترکی ).
اسماعیل افندی . [ اِ اَ ف َ ] (اِخ ) چلبی زاده اسماعیل عاصم افندی . یکی از شیخ الاسلام های دوره ٔ سلطان مصطفی خان ثالث . وی پسر رئیس الکتاب کوچک چلبی افندی بود و در سنه ٔ1120 هَ . ق . از طرف شیخ الاسلام ابه زاده عبداﷲافندی به ریاست مدرسه رسید و سپس به دامادی شیخ الاسلام ابواسحاق اسماعیل افندی نائل شد و طبق معمول کشور در مدارس متعدّده به تدریس و تدرس پرداخته و متصدی قضاوت های چندی گردید، اول قاضی ینی شهرفنار و در تاریخ 1152 هَ . ق . قاضی بروسه شد. در ذی القعده ٔ سنه ٔ 1172 به مسندفتوی ترفیع یافت . قریب هشت ماه بر این مسند بود تا در سال 1173 درگذشت و در نزدیکی یوکس» قالدیرم در محله ٔ ملاکورانی در مدرسه و حظیره ٔ مخصوص بخود مدفون گردید. وی در اکثر علوم ید طولی داشته و نظم و نثر سلس و لطیفی دارد، و در السنه ٔ ثلاثه شعر گفته ، دیوانی مرتب و یک تألیف تاریخی دارد. (قاموس الاعلام ترکی ).
اسماعیل افندی . [ اِ اَ ف َ ] (اِخ ) سیواسی . او راست شرحی بر ملتقی الابحر فی فروع الحنفیة تألیف ابراهیم بن محمد حلبی در چهار مجلد. وفات او بسال 1048 هَ . ق . است . (کشف الظنون ).
اسماعیل افندی . [ اِ اَ ف َ] (اِخ ) مکنی به ابواسحاق بن ابراهیم افندی علائیه ٔ (قاضی عسکر روم ایلی ). یکی از علما و دانشمندان عثمانی . وی در دوره ٔ سلطان احمدخان ثالث مسند مشیخت اسلامی داشت . مولد وی سال 1055 هَ . ق . است . تحصیلات خود را نزد قاضی عسکر قدری افندی به اتمام رسانده در سال 1084 بدرجه ٔ مدرسی نائل شد و بعد رئیس دفتر و سپس مأمورخلاصه نویسی در محکمه گردید و نائب مناب محمودپاشا و متصدی وظائف تقسیم در استانبول و در سال 1104 از دارالحدیث سلیمانی بقضاوت حلب منصوب شد. در سال 1110 قاضی بروسه و در سال 1116 با رتبه ٔ مکه ٔ مکرمه ٔ قاضی مصر و در سنه ٔ 1118 قاضی مکه و در سال 1120 قاضی استانبول بود و در تاریخ 1122 در آناطولی و در 1123 در روم ایلی سمت قاضی عسکری داشت . عاقبت در ذیحجه ٔ 1128 به مسند مشیخت ترفیع یافت و قریب 16 ماه در مقام فتوی ماند و در جمادی الثانی سال 1130 معزول و به سینوب تبعید شد. سپس او را به استانبول عودت دادند و در ذیحجه ٔ سنه ٔ 1137 درگذشت . وی شخصی عالم و فاضل بود. در جوار سلطان سلیم در خانه ای که زادگاهش بود مسجدی بشکل و طول و عرض و ارتفاع کعبه ٔ مکرمه بنا کرد و جنب همین مسجد یک مکتب و یک دارالحدیث و یک متوضا (فواره هابرای وضو گرفتن ) هم بساخت و خود با دو پسر خویش اسحاق و اسعدافندی که نیز به مسند مشیخت ترفیع یافته بودند در جوار همین مسجد دفن شده اند. او گاهی شعر هم میگفت . تخلص وی نعیم بوده است . (قاموس الاعلام ترکی ).