کانال ریشه

کانال ریشهِ دندان فضایی آناتومیک داخل ریشه دندان است که شامل مغز دندان، کانال های اصلی و کانال های فرعی ای است که ممکن است کانال های ریشه را به هم یا به سطح دندان متصل کنند.
درون کاشت دندانی
جراحی دهان و فک و صورت
در مرکز هر دندان حفره ای به نام مغز دندان وجود دارد که متشکل از بافت های نرم مانند اعصاب، رگ های خونی و بافت های همبند است. مغز دندان توسط پوششی از مینا و عاج پوشیده می شود. رگ های خونی مواد غذایی مورد نیاز مغز دندان را تأمین می کنند و اعصاب حسی پیام های عصبی را به مغز می برند. در درمان کانال ریشه با وارد کردن آسیبی برگشت ناپذیر به مغز دندان، درد از بین می رود.
آناتومی کانال ریشه از اتاق مغز دندان و کانال های ریشه تشکیل می شود. انشعابات کوچکتر که کانال های فرعی ریشه نامیده می شوند بیشتر در قسمت انتهایی ریشه دیده می شوند اما ممکن است در هر قسمتی از ریشه وجود داشته باشند. تعداد کانال های ریشه در هر دندان بستگی به تعداد ریشه های آن دندان دارد. تعداد کانال های ریشه وابسته به نوع دندان، از یک تا چهار عدد متغیر است، در بعضی موارد می تواند پنج عدد یا بیشتر نیز باشد مثلاً دندان نیش تک کاناله است ولی دندان آسیا سه یا چهار کانال دارد. گاهی بیش از یک کانال برای هر ریشه وجود دارد. شکل غیرعادی کانال ریشه، کانال های فرعی ریشه (مخصوصا انشعابات افقی) و جود چند کانال برای یک ریشه از مهم ترین عوال ناموفق بودن عمل درمان کانال ریشه اند. (برای مثال اگر دندانپزشک متوجه یک کانال ثانوی نشود و آن را تمیز و مهروموم نکند، کانال عفونی باقی می ماند)
فضای داخلی کانال ریشه یا مغز دندان با عروق، اعصاب و بافت همبند سست پُر شده است. مغز دندان به تشکیل دندان های دائمی کمک می کند. مغز دندان همچنین دندان را تغذیه کرده و انعطاف پذیری و رطوبت ساختار دندان را تأمین می کند و آن را در برابر شکستگی مقاوم تر می کند. مغز دندان همچنین اعصاب مربوط به دما را نیز دارا است.