هلیکاز ها دسته ای از آنزیم ها هستند که انرژی حاصل از آبکافت نوکلئوتیدها را را برای جداسازی جفت های اسید نوکلئیک بکار می برند. آنها در بسیاری از واکنش های مربوط به DNA و RNA مانند همانندسازی، نوترکیبی، ترمیم و رونویسی دخالت دارند.
هلیکازهای ۳َ-۵َ
هلیکازهای ۵َ-۳َ
تعداد زیادی از هلیکازها در پروکاریوت ها و یوکاریوت ها شناسایی شده اند و بیش از یک درصد ژنوم یوکاریوتها هلیکازها را کد می کنند.
هلیکازها را می توان بر اساس نوع فعالیت هایشان به چند دسته تقسیم کرد:
در هنگام همانند سازی، دو رشته DNA با استفاده از آنزیم هلیکاز (helicase) مانند زیپ از یکدیگر جدا می شوند و سپس از روی هر رشته یک رشته جدید ساخته می شود. در هر چنگال (دوراهی) همانندسازی دو آنزیم هلیکاز رپ (Rep – protein) و (dna B) وجود دارد. پروتئین Rep مسئول باز کردن پیچش ها و مارپیچ های DNA است و دخالت آن برای همانندسازی سریع لازم می باشد. پروتئین dnaB با مصرف ATP پیوندهای هیدروژنی دو رشته پلی نوکلئوتیدی DNA را از هم جدا می کند. همچنین این پروتئین هم می تواند پیچش های DNA را باز کند.
هلیکازهای ۳َ-۵َ
هلیکازهای ۵َ-۳َ
تعداد زیادی از هلیکازها در پروکاریوت ها و یوکاریوت ها شناسایی شده اند و بیش از یک درصد ژنوم یوکاریوتها هلیکازها را کد می کنند.
هلیکازها را می توان بر اساس نوع فعالیت هایشان به چند دسته تقسیم کرد:
در هنگام همانند سازی، دو رشته DNA با استفاده از آنزیم هلیکاز (helicase) مانند زیپ از یکدیگر جدا می شوند و سپس از روی هر رشته یک رشته جدید ساخته می شود. در هر چنگال (دوراهی) همانندسازی دو آنزیم هلیکاز رپ (Rep – protein) و (dna B) وجود دارد. پروتئین Rep مسئول باز کردن پیچش ها و مارپیچ های DNA است و دخالت آن برای همانندسازی سریع لازم می باشد. پروتئین dnaB با مصرف ATP پیوندهای هیدروژنی دو رشته پلی نوکلئوتیدی DNA را از هم جدا می کند. همچنین این پروتئین هم می تواند پیچش های DNA را باز کند.
wiki: هلیکاز