قلعه حیدراباد

قلعه حیدرآباد. قلعه حیدرآباد مربوط به اواخر دوره قاجار است و در خاش، انتهای خیابان ۲۴ متری رودکی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۸۲۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
فهرست آثار ملی ایران
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
قلعه حیدرآباد در جنوب شرق خاش از جمله آثار تاریخی باقی مانده از دوره متقدم اسلامی در این منطقه است. این قلعه در سال ۱۹۲۰ میلادی (۱۲۹۹ خورشیدی) از سوی شخصی به نام عیدوخان ساخته شد و تا سال ۱۳۰۷ هجری خورشیدی به عنوان محل سکونت همین شخص و خانواده اش مورد بهره برداری قرار گرفت. همچنین از این قلعه به عنوان محل نگهداری آذوقه و مهمات نیروهای انگلیسی به سرپرستی ژنرال دایر استفاده شده است. عمده مصالح به کار رفته در قلعه خشت خام و کاهگل است و دارای برج ها و طاق های هلالی زیبایی است که از سوی سازمان میراث فرهنگی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
نقشه اصلی قلعه حیدرآباد به صورت مستطیل بوده که با اضافه شدن چند اتاق و دیوار در قسمت جنوب شرقی آن نقشه به بنایی ذوزنقه ای شکل تبدیل شده است. در ساخت و تکمیل این بنا از تزئینات معماری خاصی بهره گرفته نشده تنها تزئینات کنگره ای شکل نیم دایره ای متمایل به بیضی و تیرکش های تعبیه شده در قسمت فوقانی حصار خارجی و تزئینات کادربندی اتاقک های نگهبانی بالای سر در ورودی ها و همچنین خشت چینی نیم دایره ای، قوس سردر ورودی اتاق ۸ ضلع غربی حیاط مرکزی بخش سوم قلعه و تزئینات کاربردی آن از عناصر تزئین معماری این اثر است.