عبدالکریم الخطابی

محمد بن عبدالکریم الخطابی مشهور به امیر محمد ریفی(عربی: محمد بن عبد الکریم الخطابی‎؛ زاده ۱۸۸۲ درگذشته ۶ فوریه ۱۹۶۳ (۸۰ سال)) در شهر اجدیر مراکش متولد شد. خاندان او از قبیله بنی وریاغل بودند و پدرش قاضی قبیله محسوب می شد.
خاندان خطابی از قدیم الایام در منطقه ریف مرکزی و غربی به عنوان خاندان اهل علم و سیاست مشهور بوده و سمتهای قضایی و مدیریتی را بر عهده داشتند. محمد تحصیلات خود را در شهر خودش اجدیر، با حفظ قرآن و تعلیمات دینی آغاز کرد. سپس در شهرهای تطوان و فاس ادامه تحصیل داد. بعد از آن در مدرسه ای در شهر ملیله دروس دبیرستان را ادامه داد. تحصیلات دانشگاهیش را در دانشگاه قرویین شهر فاس انجام داد.
محمد در دوران تحصیل در دبیرستان (از۱۹۰۷ تا ۱۹۱۳) به عنوان معلم و مترجم زبان اسپانیولی اشتغال داشت. همچنین او از سال ۱۹۱۰ در اداره امور محلی ملیله به عنوان مترجم کار می کرد و به صورت موازی از سال ۱۹۰۷ تا ۱۹۱۵ به عنوان خبرنگار در روزنامه اسپانیایی «تلگراما دیل ریف» مشغول به کار بود و در ستون روزانه عربی آن مقاله می نوشت. در سال ۱۹۱۳ به عنوان قاضی و سال بعد(۱۹۱۴) در سن ۳۲ سالگی به عنوان قاضی القضات ملیله معین شد.
محمد در خلال جنگ جهانی اول به دلیل فعالیتهای ضد استعماری مجازات شد. حکومت فرانسه او را به جاسوسی برای آلمان متهم کرده و در سال ۱۹۱۵ به زندان افتاد.

عبدالکریم الخطابی (1880ـ1963)
(Abd al-Karim)
عبدالکریم الخطابی، رهبر مراکشی که به «گرگ ریف» نیز شهرت داشت. با برادرش، محمد، شورش ریف برضد مهاجمان فرانسوی و اسپانیایی را رهبری کرد و اسپانیایی ها را در انوال شکست داد (1921). پنج سال جمهوری ریف را با مرکزیت ملیله اداره کرد؛ سپس اسپانیایی ها از فرانسویان که بر شمال مغرب حکومت می کردند کمک خواستند؛ سپاه مشترک 160 هزار نفری، به فرماندهی مارشال پتن، شورش را سرکوب کرد (1925) و عبدالکریم تسلیم شد (1926). عبدالکریم در نزدیکی ملیله زاده شد. در آغاز در دستگاه اسپانیایی ها و سپس در مقام آموزگار خدمت کرد. در اثر سرخوردگی اش از سلطة بیگانگان طغیان کرد و پس از گذراندن هفت سال در زندان، مردم ریف را به قیام برضد آنان تشویق کرد. پس از دستگیری اش در سال 1926 او را به جزیرة رئونیون تبعید کردند، در 1947 از زندان آزاد شد و در تبعید در قاهره درگذشت.
28012000