دبیب
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا
دبیب. [ دَ ] ( ع مص ) دب. ( منتهی الارب ). نرم رفتن. ( منتهی الارب ) ( ترجمان القرآن ) ( تاج المصادر ). بنرمی رفتن. نرم رفتن بر زمین. مدب.
- دبیب نمال ، دبیب النمل ؛ نرم رفتاری مورچگان. حرکت آرام مورچه. رفتار مورچگان که با سکوت و آرامش همراه است : بی قیل و قال مانند دبیب نمال در آمدند. ( جهانگشای جوینی ).
|| سرایت کردن شراب و بیماری در بدن. یقال : دب الشراب و السقم فی الجسم. ( منتهی الارب ) : و نسیم شمال و دبیب شمول اوزان و الحان در نفوس و ابدان تأثیر عجیب ننماید. ( تاریخ بیهق ص 5 ). || سرایت کردن کهنگی در جامه. یقال : دب البلی فی الثوب. ( منتهی الارب ). || سرایت کردن سخن چینی و ایذاء کسی. یقال : دب عقاربة. ( منتهی الارب ).
- دبیب عقارب ؛ ایذاء کژدمان : دبیب عقارب بلا و صریر جنادب هوا بیفتاد. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 436 ). آن نواحی از دبیب عقارب و صریر جنادب خالی گشت. ( ترجمه تاریخ یمینی ).
دبیب . [ دَ ] (ص ) هر چیز که آنرا نرم کوفته باشند. (برهان ). نیک سوده . سوده . نرم کوفته . (غیاث ) (از جهانگیری ).
دبیب . [ دَ ] (ع مص ) دب . (منتهی الارب ). نرم رفتن . (منتهی الارب ) (ترجمان القرآن ) (تاج المصادر). بنرمی رفتن . نرم رفتن بر زمین . مدب .
- دبیب نمال ، دبیب النمل ؛ نرم رفتاری مورچگان . حرکت آرام مورچه . رفتار مورچگان که با سکوت و آرامش همراه است : بی قیل و قال مانند دبیب نمال در آمدند. (جهانگشای جوینی ).
|| سرایت کردن شراب و بیماری در بدن . یقال : دب الشراب و السقم فی الجسم . (منتهی الارب ) : و نسیم شمال و دبیب شمول اوزان و الحان در نفوس و ابدان تأثیر عجیب ننماید. (تاریخ بیهق ص 5). || سرایت کردن کهنگی در جامه . یقال : دب البلی فی الثوب . (منتهی الارب ). || سرایت کردن سخن چینی و ایذاء کسی . یقال : دب عقاربة. (منتهی الارب ).
- دبیب عقارب ؛ ایذاء کژدمان : دبیب عقارب بلا و صریر جنادب هوا بیفتاد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 436). آن نواحی از دبیب عقارب و صریر جنادب خالی گشت . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ).
فرهنگ عمید
۲. روی دست و پا راه رفتن.
۳. (اسم ) حشرات ریز که بر روی آب پرواز کنند.
۴. (صفت ) چیزی که آن را نرم کوفته باشند.