نِمودهای ماه، گام های ماه یا اَهِلِّه قمر در ستاره شناسی به حالت های مختلف دیده شدن بخش روشن ماه از زمین گفته می شود. برخی از این حالت ها نامی ویژه دارند:
ماه نو
تربیع اول (یک چهارم نخست)
بدر یا ماه تمام
تربیع دوم (یک چهارم دوم)
محاق (ماه تاریک)
ماه در نخستین نیمه از دورش از ماه نو تا ماه پُر پیش می رود که به این بخش، ماه فزاینده می گویند. ماه در نیمه دوم دورش، ماه کاهنده نام گرفته است.
فضانوردان که از ماه زمین را می نگرند زمین هم به ترتیب همان نمودهایی را دارا است که ما از روی زمین در مورد ماه مشاهده می کنیم. اما هر نمود زمین درست نقطه مقابل اهله ماه خواهد بود. اگر ماه در نمود ربع سوم باشد فضانوردان زمین را در ربع اول خواهند دید.
هنگامی که ماه بین زمین و خورشید قرار دارد هیچ بخشی از ماه برای ناظر زمینی روشن نیست. اصطلاحاً به این لحظه مقارنه ماه و خورشید یا ماه نو گفته می شود. در واقع مقارنه لحظه تولد ماه است. شاید به نظر برسد که در هر ماه قمری باید یک خورشیدگرفتگی داشته باشیم ولی از آنجا که صفحه مدار ماه با صفحه مدار زمین به دور خورشید زاویه می سازد بنابراین در برخی از موارد سایه ماه از بالا یا پایین صفحه مدار زمین می گذرد و خورشیدگرفتگی اتفاق نمی افتد.
ماه نو
تربیع اول (یک چهارم نخست)
بدر یا ماه تمام
تربیع دوم (یک چهارم دوم)
محاق (ماه تاریک)
ماه در نخستین نیمه از دورش از ماه نو تا ماه پُر پیش می رود که به این بخش، ماه فزاینده می گویند. ماه در نیمه دوم دورش، ماه کاهنده نام گرفته است.
فضانوردان که از ماه زمین را می نگرند زمین هم به ترتیب همان نمودهایی را دارا است که ما از روی زمین در مورد ماه مشاهده می کنیم. اما هر نمود زمین درست نقطه مقابل اهله ماه خواهد بود. اگر ماه در نمود ربع سوم باشد فضانوردان زمین را در ربع اول خواهند دید.
هنگامی که ماه بین زمین و خورشید قرار دارد هیچ بخشی از ماه برای ناظر زمینی روشن نیست. اصطلاحاً به این لحظه مقارنه ماه و خورشید یا ماه نو گفته می شود. در واقع مقارنه لحظه تولد ماه است. شاید به نظر برسد که در هر ماه قمری باید یک خورشیدگرفتگی داشته باشیم ولی از آنجا که صفحه مدار ماه با صفحه مدار زمین به دور خورشید زاویه می سازد بنابراین در برخی از موارد سایه ماه از بالا یا پایین صفحه مدار زمین می گذرد و خورشیدگرفتگی اتفاق نمی افتد.
wiki: گام های ماه