عملیات استشهادی

عملیات استشهادی در نگاه گروهی از مسلمانان عملیاتی است که انجام دهنده عملیات برای براورده کردن هدف آن، با علم به قطعی بودن (یا بالا بودن احتمال) از دست دادن جان، اقدام به انجام عملیات می کند و نیت و چگونگی انجام عملیات با معیارهای آن گروه از مسلمانان همخوانی داشته باشد.
عم‍لی‍ات است‍شه‍ادی چرا و چگ‍ونه؟؛ مولف‍ین حس‍ن باقری، مرتض‍ی سالم‍ی قم‍صری؛ ته‍ران: موسس‍ه فرهن‍گی انت‍شاراتی نذیر: موسس‍ه فرهن‍گی هن‍ری آوای عرشی، ۱۳۸۱.
مبانی فقهی عملیات استشهادی (از دیدگاه شیعه و اهل سنت)؛ نوشتهٔ امیر ملامحمدعلی؛ قم: زمزم هدایت، ۱۳۸۵؛ شابک: ۹۶۴۸۷۶۹۷۹۶
مسلمانان، شخص کشته شده در عملیات استشهادی را «شهید» می دانند و به کار بردن واژه انتحاری برای چنین عملیاتی را صحیح نمی دانند. ممکن است یک عده از مسلمانان یک عملیات واحد را استشهادی بدانند و عده دیگری چنین نظری نداشته باشند. بعضی گروه های تروریستی از این واژه برای عملیات های انتحاری خود استفاده می کنند، با این حال قضاوت در مورد تروریستی بودن یک عملیات استشهادی در حالت کلی دشوار است و ممکن است عملیاتی که از آن با لفظ عملیات استشهادی نام برده شده عملیاتی تروریستی باشد یا نباشد.
از نگاه اسلام عملیات استشهادی به عملیاتی گفته می شود که در آن فرد مسلمان با حمله به دشمنان اسلام آنان را نابود کند. عملیات هایی که امروزه در افغانستان و دیگر کشورهای اسلامی بر ضد نیروهای آمریکایی انجام می شود نمونه ای از این عملیات ها می باشد.

[ویکی شیعه] عملیات استشهادی از اقسام جهاد دفاعی که فردی داوطلبانه خود را برای کشته شدن قطعی و ضربه به دشمن آماده می کند. از نگاه فقهی، این عمل در صورتی که به خاطر حفظ مصالح دینی صورت بگیرد، صحیح است. درباره مشروعیت این عمل در بین مراجع، اختلاف وجود دارد. این روشِ مبارزه، از جهت های مختلف با عملیات انتحاری و ترور تفاوت دارد.
استشهاد در لغت به معنای گواه طلبیدن و یا کشته شدن در راه خدا آمده است.همچنین «استشهادی» به فداکاری رزمنده‎ای گفته می شود که با حمل مواد منفجره به دشمنان دین حمله می کند و خود و آنان را به قتل می‎رساند. از نگاه فقهی، عملیات استشهادی از مصداق‎های جهاد دفاعی معرفی شده و اقدامی است که شخص، با قصد قربت و با علم به شهادت و با هدف ضربه زدن به دشمن متجاوز و اشغال گر به انجام آن مبادرت ورزد و در این راه کشته می شود.
عملیات استشهادی با عملیات انتحاری اگرچه در ظاهر با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ اما از نگاه درون مذهبی از سه جهت متفاوت دانسته شده است. اولین جهت مسأله انگیزه و نیت هر یک از این دو است. در عملیات استشهادی، نیت و انگیزه مجاهد، دفاع از ایمان، مقدسات و سرزمین اسلامی است، در حالی که در عملیات انتحاری، چنین قصدی نیست.