مُحَمَّد رِضا شَفیعی کَدْکَنی ( زادهٔ ۱۹ مهر ۱۳۱۸ در کدکن ) از نویسندگان و شاعران امروز ایران است. تخلص وی در شعر م. سرشک است.
زندگی
محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ در کدکن خراسان[۱] به دنیا آمد. شفیعی کدکنی دوره های دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی نیز به فراگیری زبان و ادبیات عرب، فقه، کلام و اصول سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت. او از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث شاعر خراسانی به شمار می رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی کرد.
دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، پنجشنبه ۵ شهریور ۱۳۸۸ تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد. این سفربازتاب وسیعی درمطبوعات ایران داشت. او برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه پرینستون رفت و پس از نزدیک به ۹ ماه دوری از وطن به ایران بازگشت و پس از بازگشت به ایران بر سر کرسی تدریس خود در دانشگاه تهران حاضر شد.
کتاب ها واشعار [ویرایش]
شفیعی کدکنی سرودن شعر را از جوانی به شیوهٔ کلاسیک آغاز کرد. پس از چندی به سوی سبک نو مشهور به نیما یوشیج روی آورد. با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ های نشابور نام آور شد. آثار شفیعی را می توان به سه گروه انتقادی و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. آثار انتقادی این نویسنده، شامل تصحیح آثار کلاسیک فارسی و نگارش مقالاتی در حوزه نظریه ادبی می شود، که بخشی از آن ها در زیر آورده شده اند. در میان آثار نظری شفیعی کدکنی کتاب موسیقی شعر جایگاهی ویژه دارد و در میان مجموعه اشعارش در کوچه باغ های نشابور آوازه بیشتری دارد. زمزمه ها، شبخوانی، از زبان برگ، بوی جوی مولیان، از بودن و سرودن، مثل درخت در شب باران، هزاره دوم آهوی کوهی، صور خیال در شعر فارسی، موسیقی شعر، تصحیح اسرارالتوحید نوشته محمد بن منور، تصحیح تاریخ نیشابور نوشته حاکم نیشابوری، تصحیح آثار عطار نیشابوری، تصحیح مختارنامه، تصحیح مصیبت نامه، تصحیح منطق الطیر، تصحیح اسرارنامه، تصحیح دیوان عطار و تصحیح آفرینش و تاریخ نیز از جمله آثار محمدرضا شفیعی کدکنی هستند.
بررسی آثار [ویرایش]
شفیعی کدکنی را باید در زمره شاعران اجتماعی دانست[نیازمند منبع]. او در اشعار خود تصویری از جامعه ایرانی در دههٔ ۴۰ و ۵۰ خورشیدی را بازتاب می دهد و با رمز و کنایه آن دوران را به خواننده نمایانده، دلبستگی و گرایش فراوان به آیین وفرهنگ ایرانی و بخصوص خراسان را نشان می دهد.
نمونه اشعار [ویرایش]
شعر سفر به خیر که از مجموعه در کوچه باغ های نشابور گزیده شده است:
به کجا چنین شتابان؟
گون از نسیم پرسید
- دل من گرفته زین جا
هوس سفر نداری
ز غبار این بیابان؟
- همه آرزویم اما
چه کنم که بسته پایم.
به کجا چنین شتابان؟
- به هر آن کجا که باشد
به جز این سرا، سرایم
- سفرت به خیر اما تو و دوستی، خدا را
چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی
به شکوفه ها، به باران
برسان سلام ما را
شعر دیگری از وی:
«پیش از شما / به سان شما / بیشمارها / با تار عنکبوت / نوشتند روی باد / کین دولت خجستهٔ جاوید زنده باد».
کتاب شناسی [ویرایش]
مجموعه اشعار
۱۳۴۴ - زمزمه ها
۱۳۴۴ - شبخوانی
۱۳۴۷ - از زبان برگ
۱۳۵۰ - درکوچه باغ های نیشابور
۱۳۵۶ - بوی جوی مولیان
۱۳۵۶ - از بودن و سرودن
۱۳۵۶ - مثل درخت در شب باران
۱۳۶۷ - هزاره دوم آهوی کوهی
آثار نظری و انتقادی و تصحیح و ترجمه [ویرایش]
۱. صور خیال در شعر فارسی
۲. موسیقی شعر
۳. تصحیح اسرارالتوحید نوشتهٔ محمد بن منور
۴. تصحیح تاریخ نیشابور نوشتهٔ حاکم نیشابوری
۵. تصحیح آثار عطار نیشابوری:
تصحیح مختارنامه
تصحیح مصیبت نامه
تصحیح منطق الطیر
تصحیح اسرارنامه
تصحیح دیوان عطار
تصحیح تذکره الاولیاء ( هنوز به چاپ نرسیده است )
۶. مقدمه، ترجمه و تعلیقات بر آفرینش و تاریخ در دو جلد
۷. مفلس کیمیا فروش دربارهٔ شعر انوری
۸. زبور پارسی نگاهی به زندگی و غرل های عطار
۹. تازیانه های سلوک در بارهٔ قصاید سنایی
۱۰. در اقلیم روشنایی تفسیر چند غزل حکیمسنایی
۱۱. شاعر آیینه ها بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی
۱۲. آن سوی حرف و صوت
۱۳. میراث عرفانی ایران ( چهار جلدی ) :
دفتر روشنایی ( در شرح سخنان و افکار بایزید بسطامی )
نوشته بر دریا ( در بیان میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی )
چشیدن طعم وقت ( در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر )
حالات و سخنان ابوسعید ( در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر )
۱۴. ادوار شعر فارسی از مشروطه تا سقوط سلطنت
۱۵. زمینهٔ اجتماعی شعر فارسی
۱۶. شعر معاصر عرب
۱۷. قلندریه در تاریخ سیر دگردیسی یک اندیشه
۱۸. ترجمه تصوف اسلامی و رابطه انسان و خدا نوشته رینولد نیکلسون
۱۹. تصحیح غزلیات شمس تبریز
۲۰. مقدمه نویسی و انتشار تصویر نسخه خطی منظومهٔ علی نامه
پیوند به بیرون
عکس از استاد در سر کلاس درس ( نشان دهنده علاقه شاگردانش به وی )
بخش ویژهٔ تألیفات و آثار مربوط به دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی - سایت کتابنامه
پانویس [ویرایش]
↑ کدکن، میراث دار ایران کهن روزنامه اعتماد ملی
منابع
درباره شفیعی کدکنی در سایت خبرگزاری میراث فرهنگی
درباره شفیعی کدکنی در سایت آفتاب
ادبیات فارسی ( ۲ ) - کتاب درسی دبیرستان - ، دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی، شرکت چاپ افست ISBN 964 - 05 - 0327 - 4
خبرگزاری مهر به تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۸۵
از ویکی پدیا
زندگی
محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ در کدکن خراسان[۱] به دنیا آمد. شفیعی کدکنی دوره های دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی نیز به فراگیری زبان و ادبیات عرب، فقه، کلام و اصول سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت. او از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث شاعر خراسانی به شمار می رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی کرد.
دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، پنجشنبه ۵ شهریور ۱۳۸۸ تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد. این سفربازتاب وسیعی درمطبوعات ایران داشت. او برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه پرینستون رفت و پس از نزدیک به ۹ ماه دوری از وطن به ایران بازگشت و پس از بازگشت به ایران بر سر کرسی تدریس خود در دانشگاه تهران حاضر شد.
کتاب ها واشعار [ویرایش]
شفیعی کدکنی سرودن شعر را از جوانی به شیوهٔ کلاسیک آغاز کرد. پس از چندی به سوی سبک نو مشهور به نیما یوشیج روی آورد. با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ های نشابور نام آور شد. آثار شفیعی را می توان به سه گروه انتقادی و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. آثار انتقادی این نویسنده، شامل تصحیح آثار کلاسیک فارسی و نگارش مقالاتی در حوزه نظریه ادبی می شود، که بخشی از آن ها در زیر آورده شده اند. در میان آثار نظری شفیعی کدکنی کتاب موسیقی شعر جایگاهی ویژه دارد و در میان مجموعه اشعارش در کوچه باغ های نشابور آوازه بیشتری دارد. زمزمه ها، شبخوانی، از زبان برگ، بوی جوی مولیان، از بودن و سرودن، مثل درخت در شب باران، هزاره دوم آهوی کوهی، صور خیال در شعر فارسی، موسیقی شعر، تصحیح اسرارالتوحید نوشته محمد بن منور، تصحیح تاریخ نیشابور نوشته حاکم نیشابوری، تصحیح آثار عطار نیشابوری، تصحیح مختارنامه، تصحیح مصیبت نامه، تصحیح منطق الطیر، تصحیح اسرارنامه، تصحیح دیوان عطار و تصحیح آفرینش و تاریخ نیز از جمله آثار محمدرضا شفیعی کدکنی هستند.
بررسی آثار [ویرایش]
شفیعی کدکنی را باید در زمره شاعران اجتماعی دانست[نیازمند منبع]. او در اشعار خود تصویری از جامعه ایرانی در دههٔ ۴۰ و ۵۰ خورشیدی را بازتاب می دهد و با رمز و کنایه آن دوران را به خواننده نمایانده، دلبستگی و گرایش فراوان به آیین وفرهنگ ایرانی و بخصوص خراسان را نشان می دهد.
نمونه اشعار [ویرایش]
شعر سفر به خیر که از مجموعه در کوچه باغ های نشابور گزیده شده است:
به کجا چنین شتابان؟
گون از نسیم پرسید
- دل من گرفته زین جا
هوس سفر نداری
ز غبار این بیابان؟
- همه آرزویم اما
چه کنم که بسته پایم.
به کجا چنین شتابان؟
- به هر آن کجا که باشد
به جز این سرا، سرایم
- سفرت به خیر اما تو و دوستی، خدا را
چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی
به شکوفه ها، به باران
برسان سلام ما را
شعر دیگری از وی:
«پیش از شما / به سان شما / بیشمارها / با تار عنکبوت / نوشتند روی باد / کین دولت خجستهٔ جاوید زنده باد».
کتاب شناسی [ویرایش]
مجموعه اشعار
۱۳۴۴ - زمزمه ها
۱۳۴۴ - شبخوانی
۱۳۴۷ - از زبان برگ
۱۳۵۰ - درکوچه باغ های نیشابور
۱۳۵۶ - بوی جوی مولیان
۱۳۵۶ - از بودن و سرودن
۱۳۵۶ - مثل درخت در شب باران
۱۳۶۷ - هزاره دوم آهوی کوهی
آثار نظری و انتقادی و تصحیح و ترجمه [ویرایش]
۱. صور خیال در شعر فارسی
۲. موسیقی شعر
۳. تصحیح اسرارالتوحید نوشتهٔ محمد بن منور
۴. تصحیح تاریخ نیشابور نوشتهٔ حاکم نیشابوری
۵. تصحیح آثار عطار نیشابوری:
تصحیح مختارنامه
تصحیح مصیبت نامه
تصحیح منطق الطیر
تصحیح اسرارنامه
تصحیح دیوان عطار
تصحیح تذکره الاولیاء ( هنوز به چاپ نرسیده است )
۶. مقدمه، ترجمه و تعلیقات بر آفرینش و تاریخ در دو جلد
۷. مفلس کیمیا فروش دربارهٔ شعر انوری
۸. زبور پارسی نگاهی به زندگی و غرل های عطار
۹. تازیانه های سلوک در بارهٔ قصاید سنایی
۱۰. در اقلیم روشنایی تفسیر چند غزل حکیمسنایی
۱۱. شاعر آیینه ها بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی
۱۲. آن سوی حرف و صوت
۱۳. میراث عرفانی ایران ( چهار جلدی ) :
دفتر روشنایی ( در شرح سخنان و افکار بایزید بسطامی )
نوشته بر دریا ( در بیان میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی )
چشیدن طعم وقت ( در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر )
حالات و سخنان ابوسعید ( در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر )
۱۴. ادوار شعر فارسی از مشروطه تا سقوط سلطنت
۱۵. زمینهٔ اجتماعی شعر فارسی
۱۶. شعر معاصر عرب
۱۷. قلندریه در تاریخ سیر دگردیسی یک اندیشه
۱۸. ترجمه تصوف اسلامی و رابطه انسان و خدا نوشته رینولد نیکلسون
۱۹. تصحیح غزلیات شمس تبریز
۲۰. مقدمه نویسی و انتشار تصویر نسخه خطی منظومهٔ علی نامه
پیوند به بیرون
عکس از استاد در سر کلاس درس ( نشان دهنده علاقه شاگردانش به وی )
بخش ویژهٔ تألیفات و آثار مربوط به دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی - سایت کتابنامه
پانویس [ویرایش]
↑ کدکن، میراث دار ایران کهن روزنامه اعتماد ملی
منابع
درباره شفیعی کدکنی در سایت خبرگزاری میراث فرهنگی
درباره شفیعی کدکنی در سایت آفتاب
ادبیات فارسی ( ۲ ) - کتاب درسی دبیرستان - ، دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی، شرکت چاپ افست ISBN 964 - 05 - 0327 - 4
خبرگزاری مهر به تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۸۵
از ویکی پدیا