عمادالدین محمود گاوانگیلانی، ادیب، سیاستمدار، سپهسالار، و از وزرا و وکلای دربار سلسله بهمنیان هندوستان در قرن نهم بوده است.محل تولد وی را یکی از روستاهای گیلان به نام گاوان یا (قاوان) دانسته اند.آن طور که نوشته اند پدران وی از حاکمان گیلان بوده اند و او هم پس از آموختن علوم معقول و منقول، به توصیهٔ مادرش، به قصد تجارت و دیدار علما عازم سفرهایی به خراسان و عراق می شود و در نهایت به هند می رود و جذب دربار سلاطین بهمنی می گردد.
ریاض الانشا
قواعدالانشا
مناظر الانشا
منشأت
عمادالدین محمود پس از ورود به دربار بهمنیان به سرعت پله های ترقی را پیمود و تا رسیدن به مقام های وزارت و وکالت امور دربار شاهی پیش رفت. وی بارها از سوی سلاطین بهمنی صاحب القاب و عناوین مختلفی هم چون هزار امیر الامرا و «سپهسالار» و «خواجه جهان» گردید.محمود گاوان، با استفاده از نفوذ خویش دست به مجموعه اصلاحاتی زد که نقش به سزایی در تثبیت حکومت بهمنیان داشت. این اصلاحات بیشتر در زمینه های اداری و مالی بود، به گونه ای که نظام اداری بهمنیان را متحول ساخت که در انتها، همین امر سبب شکل گیری توطئه هایی از سوی دشمنان بر ضد او گردید. سرانجام به سبب سخت گیری هایی که بر امرا به علت استیفای حقوق دولت می کرد، امرا را ناراضی کرد و و طی تهمتی که برای براندازی نظام حکومت بهمنیان به وی زده شد، با تمام خدماتی که برای حکومت آن ها کرده بود، سلطان محمدشاه بهمنی در سال ۸۸۶ قمری، فرمان قتل وی را صادر کرد.،
خواجه عمادالدین با این که همواره به امور درباری و لشکری سرگرم بوده است، با این حال از نوشتن نیز غافل نبوده و چندین کتاب پیرامون انشا و نگارش دارد که تا سال ها مرجع نویسندگان زمان خویش بوده است.وی انواع علوم معقول و منقول به ویژه ریاضی و طب را خوب می دانست و در فن نظم و نثر وانشاء و حساب، «بی نظیر روزگار خویش بود» و خط سیاق را خوب می نوشت،دیوان اشعار او در دکن نامی است و تا عهد تالیف تاریخ فرشته رایج بود و چند چکامه وابیاتی از آن ها را در کتاب نامبردارش ریاض الانشاء آورده است.
او دیوان شعری هم داشته است که اکنون موجود نمی باشد.
ریاض الانشا
قواعدالانشا
مناظر الانشا
منشأت
عمادالدین محمود پس از ورود به دربار بهمنیان به سرعت پله های ترقی را پیمود و تا رسیدن به مقام های وزارت و وکالت امور دربار شاهی پیش رفت. وی بارها از سوی سلاطین بهمنی صاحب القاب و عناوین مختلفی هم چون هزار امیر الامرا و «سپهسالار» و «خواجه جهان» گردید.محمود گاوان، با استفاده از نفوذ خویش دست به مجموعه اصلاحاتی زد که نقش به سزایی در تثبیت حکومت بهمنیان داشت. این اصلاحات بیشتر در زمینه های اداری و مالی بود، به گونه ای که نظام اداری بهمنیان را متحول ساخت که در انتها، همین امر سبب شکل گیری توطئه هایی از سوی دشمنان بر ضد او گردید. سرانجام به سبب سخت گیری هایی که بر امرا به علت استیفای حقوق دولت می کرد، امرا را ناراضی کرد و و طی تهمتی که برای براندازی نظام حکومت بهمنیان به وی زده شد، با تمام خدماتی که برای حکومت آن ها کرده بود، سلطان محمدشاه بهمنی در سال ۸۸۶ قمری، فرمان قتل وی را صادر کرد.،
خواجه عمادالدین با این که همواره به امور درباری و لشکری سرگرم بوده است، با این حال از نوشتن نیز غافل نبوده و چندین کتاب پیرامون انشا و نگارش دارد که تا سال ها مرجع نویسندگان زمان خویش بوده است.وی انواع علوم معقول و منقول به ویژه ریاضی و طب را خوب می دانست و در فن نظم و نثر وانشاء و حساب، «بی نظیر روزگار خویش بود» و خط سیاق را خوب می نوشت،دیوان اشعار او در دکن نامی است و تا عهد تالیف تاریخ فرشته رایج بود و چند چکامه وابیاتی از آن ها را در کتاب نامبردارش ریاض الانشاء آورده است.
او دیوان شعری هم داشته است که اکنون موجود نمی باشد.
wiki: عمادالدین محمود گاوان