نوکلئوزید

به مجموعه قند پنج کربنه و باز آلی نوکلئوزید گفته می شود.اگر به نوکلئوزید یک گروه فسفات اضافه شود آنرا نوکلئوتید می گویند. گروه فسفات می تواند به کربن۳ و یا۵ قند متصل شود.نوکلئوتید واحد سازنده اسیدهای نوکلئیک می باشند.
دی ان ای
آران ای
باز نوکلئوتیدی
نوکلئوتید
بازی که توسط قند پنج کربنه قند دار شده باشد نوکلئوزید نامیده می شود. نوکلئوزیدهای دارای قند ریبوز، ریبونوکلئوزید و آن هایی که دارای داکسی ریبوز هستند؛ داکسی ریبونوکلئوزید نام گذاری می شوند.
چهار نوکلئوزیدی که در ساختمان اران ای یافت می شوند؛ عبارتند از آدنوزین، گوانوزین، سیتیدین و یوریدین و چهار دئوکسی ریبونوکلئوزید موجود در پیکر دی ان ای عبارتند از داکسی آدنوزین، داکسی گوانین، داکسی سیتیدین و داکسی تیمیدین.
نوکلئوتید ترکیبی متشکل از یک قند ۵-کربنی (ریبوز یا داکسی ریبوز) اسید فسفریک (فسفات) و یکی از بازهای آلی پورین (آدنین، گوانین) یا پیریمیدین (سیتوزین، تیمین، یوراسیل) می باشد. اغلب نوکلئوتید را نوکلئوزید فسفات می گویند. نوکلئوتیدها به دلیل اسید فسفریک ترکیب اسیدی هستند.