وضع طبیعی

وضع، وضعیت یا حالت طبیعی (به فرانسوی: État de Nature) اصطلاحی است که ابتدا توسط تامس هابز در لویاتان و بعدها توسط جان لاک، ژان ژاک روسو و دیگران در فلسفهٔ سیاسی و قرارداد اجتماعی مطرح شد. این واژه به وضعیت فرضی انسانی، پیش از برقراری دولت اشاره دارد. در معنای عام و موردِ نظرِ هابز در لویاتان، وضع طبیعی پیش از به وجود آمدن قانون وضعی و هم معنای آنارشیسم است.
همنشین بهار: جان رالز و پسِ پردهِ بی خبری The veil of ignorance
قانون در اندیشهٔ سیاسی
ویکی پدیای انگلیسی، مدخل State of nature، بازیابی در ۷ سپتامبر ۲۰۰۸
از نظر هیوم و هابز، وضع طبیعی انسان ها، وضع جنگ آنها با یکدیگر است. از نظر آنها زمانی قانون به وجود می آید که افراد به منظور تحقق اهدافشان، برای تأسیس دولت به توافق برسند. جان رالز، از احیاگران ایدهٔ قرارداد اجتماعی در دورانِ معاصر، در بیان نظریهٔ عدالت خود از ایدهٔ قراردادگرایانهٔ مشابهی استفاده کرد و آن را توافق در وضع آغازین (original position) خواند. در وضعِ آغازین، انسان ها در وضعیتی که آن را «حجاب جهل» می نامید، بر روی اصولی از عدالت توافق می کنند که با در نظر گرفتن فرایندِ این توافق، می توان آن را منصفانه دانست.