کتابخانه آشور بانی پال. کتابخانۀ آشورْ بانی پال
مکانی در نینوا، در کاخ سلطنتی، که در آن حدود ۲۵هزار لوح گِلی نگهداری می شد. آشور بانی پال، آخرین پادشاه بزرگ آشور (۶۶۸ـ۶۳۳پ م)، به فرماندهان و امرای بابلی فرمان داده بود که هر کجا الواح ارزشمندی یافتند به نینوا بفرستند و کاتبانی را به خدمت گرفته بود تا از ادبیات بابلی و سومری نسخه برداری کنند. قصد آشور بانی پال، بنابه گفتۀ خودش، حفظ ادبیات بابلی از خطر فراموشی و نابودی بود. الواح کتابخانۀ آشور بانی پال شامل متون ادبی، گزارش های رسمی دولتی، گزارش های رصدهای نجومی و طالع بینی، نسخه های پزشکی، اوراد دینی، سحر و تعویذ، و گزارش سلسلۀ شاهان و خدایان بابلی بود. در متون ادبی آن حماسۀ گیلگمش و داستان سیل عظیمی که به طوفان نوح شباهت داشت محفوظ بود. به سبب اختلاف زبان های بابلی و سومری، یک چهارم از الواح گلین به واژه نامه ها و قواعد صرف ونحو زبان های بابلی، آشوری و سومری اختصاص داشت. الواح برحسب موضوع در کتابخانه تقسیم بندی شده بودند و در قسمت پایانی هر لوحه عبارتِ «لوح شمارۀ ... در طبقۀ ... کاخ آشور بانی پال، سلطان جهانیان، سلطان بلاد آشوریان» نقش بسته بود. نام کتابخانه در عهد آشور بانی پال «جرجیناکی» و نام مدیر آن «رَبّ جرجیناکی» بود. در ۶۱۲پ م، مادها نینوا را فتح کردند. در سقوط و نابودی نینوا، کتابخانۀ آشور بانی پال در زیر دیوارهای قصر او مدفون شد. در نیمۀ قرن ۱۹، باستان شناسان بریتانیایی در حفاری های خود در نینوا این کتابخانه را کشف کردند و بیش از ۲۰هزار لوح گلین کامل آن را به موزۀ بریتانیا فرستادند که در آن جا نگهداری می شود.
