کلمه جو
صفحه اصلی

گنبد عالی

دانشنامه عمومی

گنبد عالی ابرکوه یا گنبد علی بنایی مربوط به سدهٔ ۵ ه‍.ق است و در شهرستان ابرکوه، ابرقو واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.گنبد عالی از سالم ترین ساختمان های برجای مانده از زمانه سلجوقیان و از بناهای ارزشمند ارزشمند معماری ایران ایران است که در شهر ابرکوه در ۱۳۰ کیلومتری یزد جای گرفته است.
فهرست آثار ملی ایران
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
ساختار بنا از سنگ و چاروگ (ساروج) و هشت گوش است که بر روی کرسی چهارگوشی که گوشه هایش پخ شده ساخته شده، شکل گنبد در بخش آسمانه مانند عرقچین است بلندای ساختمان ۲۲، هر بدنه دیوار ۵/۴۲ و درآیگاه ۱/۲۰، بلندای آسمانه از درون ۱۲ و بلندای کرسی از روی زمین ۲ متر می باشد.
بر بدنه ساختمان ۳ رج چفدآویز زیر پایه گنبد و دو سنگ نبشته به خط کوفی بنایی از آجر برجسته که یکی زیر چفدآویزها و دیگری بر بالای درآیگاه است.
این آرامگاه، گور امیر عمیدالدین شمس الدوله علی هزار اسب از خاندان دیلمیان و مادرش بوده که بدستور فرزندش فیروزان در سال ۴۴۸ ماهشیدی (قمری) ساخته شد.

دانشنامه آزاد فارسی

گُنبد عالی
گُنبد عالی
(یا: گنبد علی) در ۳کیلومتری شرق ابرقو در جادۀ ابرقو ـ یزد از دورۀ سلجوقی. گنبدی سنگی روی سکویی به ارتفاع دو متر است که در ۴۴۸ق به عنوان آرامگاه امیر شمس الدوله هزار اسپ حاکم یزد و ابرقو و همسرش به دست پسر او روی تپه ای مشرف به جاده و شهر قدیمی ابرقو احداث شده است. از داخل و خارج هشت ضلعی است و دو کتیبۀ کوفی بالای ورودی گنبد و در ساقۀ آن زیر سه ردیف مقرنس، آن را تزیین کرده است. در انتهای گنبد سه ردیف مقرنس طناب مانند دور آن پیچیده است. قطر گنبد از پایین به بالا کاسته شده و اضلاع آن یک در میان روزنه های نورگیر دارند. مقبره ها در سردابی زیر گنبد قرار دارند.


کلمات دیگر: