کلمه جو
صفحه اصلی

گنبد غفاریه

فرهنگ فارسی

از مزارات مراغه که بمقبره یکی از امرای مملوک موسوم به شمس الدین قراسنقر میباشد . تاریخ بنای آن ۷۳۶ - ۷۱۶ ه. است.
چهارمین مزار مراغه موسوم بگنبد غفاریه است وجه تسمیه اش نزدیک بودن آن بمدرسه غفاریه است

لغت نامه دهخدا

گنبد غفاریه. [ گُم ْ ب َ دِ غ َ ری ی َ ] ( اِخ ) چهارمین مزار مراغه موسوم به گنبد غفاریه است. وجه تسمیه اش نزدیک بودن آن به مدرسه غفاریه است. تاریخ این بنا ده سال قبل از بنای گنبد سلطان الجایتو خدابنده است و در سنوات ( 736 - 716 هَ. ق. ) 1335 - 1316 م. بنا شده و این محال مقبره یکی از امرای مملوک موسوم به شمس الدین قراسنقر است که بواسطه بناهای بسیاری در مصر و شام معروف است و بنابه قول مورخین عرب در 27 شوال 728 هَ. ق. بطور تبعید در مراغه دار فانی را وداع گفته است. این گنبد بنایی است مربع آجری که در بالای سکویی سنگی و دخمه ای عمیق استوار است ، چهار زاویه اش را به وسیله ستونهایی با نقوش لوزی پخ ساخته اند. جلوخان بزرگ متوجه شمال ، و عرض اطاق زیر بجانب شرق است. هر یک از اضلاع جنبین و عقب دارای دو طاق نما و یک حاشیه مکتوب است. در جلوخان بزرگ یک طاق نمای مرکزی بر سر در ساخته اند که در بالای آن دو سطر کتیبه دیده میشود. ( از جغرافیای غرب ایران تألیف بهمن کریمی صص 243-244 ).

دانشنامه عمومی

گنبد غفاریه در شمال غربی شهر مراغه و در کنار رودخانهٔ صوفی چای قرار گرفته است. این گنبد در زمان حکومت ایلخانیان و توسط سلطان ابوسعید بهادرخان ساخته شده است.گنبد غفاریه مراغه   زمستان گنبد غفاریه مراغه   گنبد غفاریه مراغه   آجر کاری گنبد غفاریه مراغه   گنبد غفاریه مراغه
مختصات: ۳۷°۲۳′۴۰٫۸۳″ شمالی ۴۶°۱۳′۵۲٫۳۷″ شرقی / ۳۷٫۳۹۴۶۷۵۰°شمالی ۴۶٫۲۳۱۲۱۳۹°شرقی / 37.3946750; 46.2312139
گنبد غفاریه مانند دیگر گنبدهای مراغه بنایی است چهارگوش که بر روی تخته ای سنگی و دخمه ای استوار گشته است. در چهارسوی بنا ستون های آجری با نقش لوزی به چشم می خورد. ورودی گنبد به سمت شمال و بر هر یک از اضلاع آن دو طاق ‎نما و یک حاشیه کتیبه ساخته شده است و تزیینات بنا شامل کاشی های رنگین سیاه و سفید و آبی آسمانی است.
سنگ نبشته سردر نشان از آن دارد که گنبد غفاریه در زمان ایلخانی ابوسعید بهادرخان (۷۱۶-۷۳۶ هجری قمری) ساخته شده است.

دانشنامه آزاد فارسی

گُنبد غَفّاریّه
گُنبد غَفّاریّه
در شمال شهر مراغه کنار رود صوفی چای از دورۀ ایلخانان مغول. بعدها به سبب مجاورت با مدرسه غفاریه به این نام خوانده شد. بنایی دوطبقه و مکعبی شکلی است. ازارۀ آن از سنگ مرمر سفید است و در چهار گوشۀ آن ستون های آجری با نقش لوزی قرار دارد که اضلاع آن ها با طاق نما و کتیبه تزیین شده است. گنبدی دوپوشی داشت که مرمت شده است. کاشی های آبی تیره، آبی روشن، سیاه و سفید در آن بسیار به کار رفته و بالای پنجره ها که در چارچوب های مستطیل قرار گرفته اند، با آجر و کاشی مینایی تزیین شده است. شبستان گنبد غفاریه طاق نماهای مسطح مقرنس کاری دارد. احتمالاً مدفن امیرشمس الدین قراسنقر چرکسی منصوری از خاندان ممالیک مصر و تیول دار مراغه در دورۀ ابوسعید بهادرخان مغول است.


کلمات دیگر: