کلمه جو
صفحه اصلی

کتابخانه اسکندریه

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۱°۱۲′۳۲″ شمالی ۲۹°۵۴′۳۳″ شرقی / ۳۱.۲۰۸۸۹° شمالی ۲۹.۹۰۹۱۷° شرقی / 31.20889; 29.90917
به دستور جولیوس سزار در سال ۴۸ بعد از میلاد
کتابخانه جدید اسکندریه (به انگلیسی: Bibliotheca Alexandrina) کتابخانه ای ملی در شهر اسکندریه در مصر است.
حملهٔ اورلین در سده سوم میلادی
این کتابخانه به منظور احیا و زنده نمودن یاد کتابخانه اسکندریه عهد باستان ساخته شده است.
به دستور تئودئوس اول در سال ۳۹۱ میلادی و قتل هیپاتیا
طراحان این بنا، که به شکل خورشیدی در حال طلوع است، شرکت معماری سنوئتا از نروژ می باشد.
کتابخانه های اسکندریه در مصر در مقاطع مختلف تاریخی، تخریب شده است. برخی از معروف ترین دستورهایی که برای تخریب این کتابخانه ها صادر شده است، عبارتند از:
اکثر مورخین امروزی روایت تخریب کتابخانه های اسکندریه پس از فتح مصر توسط مسلمانان در ۶۴۲ میلادی را جعلی میدانند.

دانشنامه آزاد فارسی

کتابخانۀ اسکندریه
بزرگ ترین کتابخانه، واقع در شهر اسکندریه، در قرن ۴پ م. به فرمان اسکندر مقدونی در ۳۳۲پ م تأسیس شد. پس از مرگ اسکندر بطلمیوس اول، جانشین او، کوشید این شهر را مرکز علوم یونانی و جایگاه دانشمندان کند. به فرمان او مرکزی علمی به نام «موسِئوس یا موزه» و در کنار آن کتابخانه ای احداث شد و گروهی از حکما و دانشمندان، فلاسفه، و هنرمندان در آن جا گرد آمدند. با تلاش های بطلمیوس فیلادِلفیوس۱، جانشین بطلمیوس اول، این کتابخانه به بزرگ ترین کتابخانۀ جهان باستان تبدیل شد. مجموعۀ طومارهای آن را حدود ۷۰۰هزار طومار پاپیروس گفته اند. همچنین اصل آثار نویسندگان و نمایش نامه نویسانی چون آیْسِخیلوس، سوفوکلس، و اوریپیدس از آتن به کتابخانۀ اسکندریه منتقل شد و از هر کتابی که به مصر وارد می شد نسخه ای استنساخ می کردند و در مجموعۀ کتابخانه نگهداری می شد. کتابخانه فهرست هایی داشت که مشخصات کتاب ها در آن ها ثبت شده بود. به فرمان پادشاه، دانشمندان بزرگ آن زمان به سمت کتابدار کتابخانه منصوب می شدند. در دنیای باستان فقط کتابخانۀ پرگاموم با کتابخانۀ اسکندریه رقابت می کرد. در ۴۷پ م، در حملۀ یولیوس سزار (قیصر) به مصر کتابخانۀ اسکندریه در آتش سوخت و بسیاری از طومارها از بین رفت. به جبران خسارتی که قیصر زده بود آنتونی بخشی از کتابخانۀ پرگاموم را به کلئوپاترا، ملکۀ مصر، هدیه کرد. در دورۀ مسیحیت موزه و کتابخانۀ اسکندریه دوباره رونق گرفت و حوزۀ علمی اسکندریه یکی از کانون های بزرگ علم و دانش شد. در ۳۸۹م تئوفیلوس۲، بِطْریق اسکندریه، به قصد شرک ستیزی، فرمان سوزاندن کتابخانۀ اسکندریه را صادر کرد. در نتیجه، مجموعۀ عظیمی از آثار ادبی و علمی آن زمان، ازجمله اصل آثار بسیاری از فلاسفۀ پیش از سقراط و نمایش نامه نویسان یونانی، از بین رفت. دانشمندان و فلاسفۀ حوزۀ اسکندریه نیز، به ناچار، به انطاکیه مهاجرت کردند. فاجعۀ سوزاندن کتابخانه را بعداً به غلط به مسلمانان نسبت دادند که محققان بسیاری، از جمله گوستاو لوبون و مرتضی مطهری، آن را با دلایل عقلی و نقلی رد کرده اند. در اواخر دهۀ ۱۹۸۰، یونسکو بازسازی کتابخانۀ اسکندریه را، به عنوان یکی از طرح های توسعۀ فرهنگی، در دستور کار خود قرار داد. کتابخانۀ جدید در ساختمان ۱۰ طبقه و زیربنای ۲۵هزار متر مربع بر ساحل دریای مدیترانه ساخته شده و نمای کلی آن همچون خورشیدی در حال طلوع کردن است. هزینۀ ساختن کتابخانۀ جدید اسکندریه را یونسکو و برخی دولت ها تقبل کردند. کتابخانۀ جدید اسکندریه در ۲۰۰۳ افتتاح شد.Theophilus


کلمات دیگر: