قصر باییل (به ترکی آذربایجانی: Bayıl qalası) اثر معماری باستانی می باشد، که در قرابت آبدرهٔ «باییل» شهر باکو وجود داشته و امروزه زیر آب های دریای خزر فرورفته است. این اثر باستانی که، بر اساس سبک معماری شیروان- آبشوران در قرن ۸ بنا شده است، گاهی با نوسان سطح آب های دریا مرئی و نامرئی می شود.
با وجود اینکه در منابع مختلفی از این قصر به عنوان «شهر زیر دریایی»، «سنگ های باییل»، «دژ صبائل»، «کاروانسرا»، «خانه گاه»، «کمرؤکخانه» و… یاد شده و می شود، و لیکن این قصر در ادبیات علمی به عنوان «قصر باییل» معروف است.
قصر مطابق با شکل جزیره ای که، در آن قرار دارد، به صورت نمایی متمایل به درازی احداث شده است. طول آن ۱۸۰ و عرضش ۳۵ متر است.دیوارهای قصر با ساخت شش برج نیم دایره در سمت شرق و پنج برج مشابه در غرب مستحکم شده است. تکمیل ساخت و ساز این قصر در دوره تاریخی پر از تشنج و بحران های نظامی- سیاسی یعنی هنگام یورش های مغول ها به خاورمیانه (مابین سال های ۱۲۳۴ الی ۱۲۳۵) صورت گرفته است؛ ولی این قصر که، در جزیره ای نزدیک به ساحل دریا بنا شده بود، برای مدت مدیدی پا بر جا نمانده است. دانشمندان بر این باورند که، قصر بر اثر وقوع زمین لرزهٔ مهیب و شدیدی به سال ۱۳۰۶ زیر آب های دریا رفته است.
عارف اردبیلی در داستان خود به نام «فرهادنامه» که، در سال ۱۳۶۹ نوشته است، آورده است:
با وجود اینکه در منابع مختلفی از این قصر به عنوان «شهر زیر دریایی»، «سنگ های باییل»، «دژ صبائل»، «کاروانسرا»، «خانه گاه»، «کمرؤکخانه» و… یاد شده و می شود، و لیکن این قصر در ادبیات علمی به عنوان «قصر باییل» معروف است.
قصر مطابق با شکل جزیره ای که، در آن قرار دارد، به صورت نمایی متمایل به درازی احداث شده است. طول آن ۱۸۰ و عرضش ۳۵ متر است.دیوارهای قصر با ساخت شش برج نیم دایره در سمت شرق و پنج برج مشابه در غرب مستحکم شده است. تکمیل ساخت و ساز این قصر در دوره تاریخی پر از تشنج و بحران های نظامی- سیاسی یعنی هنگام یورش های مغول ها به خاورمیانه (مابین سال های ۱۲۳۴ الی ۱۲۳۵) صورت گرفته است؛ ولی این قصر که، در جزیره ای نزدیک به ساحل دریا بنا شده بود، برای مدت مدیدی پا بر جا نمانده است. دانشمندان بر این باورند که، قصر بر اثر وقوع زمین لرزهٔ مهیب و شدیدی به سال ۱۳۰۶ زیر آب های دریا رفته است.
عارف اردبیلی در داستان خود به نام «فرهادنامه» که، در سال ۱۳۶۹ نوشته است، آورده است:
wiki: قصر باییل