رحله المکناسی

wikifeqh: آفریقا را برای رسیدن به دریای سرخ با کشتی می پیمودند. بسا از طریق مصر به سمت شام رفته و از آن جا عازم مدینه منوره و سپس مکه مکرمه می شدند. سفیر مغرب که حامل پیامی از سلطان مغرب هم بوده، به سمت استانبول رفته و در آن جا مورد استقبال رسمی قرار گرفته است. طبیعی است که وی به عنوان یک حاجی، با موقعیت سیاسی، دست رسی به اطلاعات دست اول و درستی در زمینه های مختلف داشته است. وی، در دمشق نیز به زیارت اماکن مهم تاریخی، از جمله جامع اموی و قبور منسوب به صحابه ، مانند قبر بلال حبشی رفته و از آن جا همراه کاروان دولتی عثمانی، راهی مدینه شده است. مشکلات طول راه که مهم ترین آن ها اعراب بدوی بودند، سبب شده است تا وی شرحی از آنها به دست دهد. زیارت قبر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم در مدینه و نیز قبور صحابه و اهل بیت در بقیع و سپس عزیمت به مکه در دنباله آن آمده است. وصف مسجد الحرام و ارائه قصیده ای از خودش در باره مناسک حج مطالبی است که در این بخش عرضه شده است. بخشی از این اشعار، درباره پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلّم و توسل به ایشان و اهل بیت آن حضرت است: بجاه جبریل و ما به نزل علیه نحن عاکفون لم نزل ؛ و الآل و الاولاد و الازواج فاطمة ذات السنا الوهاج ؛ و بابن عمک ابی الغصنین سیدنا الحسن و الحسین ،وی پس از حج، همراه با کاروان شام به دمشق بازگشته، در حالی که در غیاب آنان، مرض وبا در این شهر فراگیر شده بود. در این هنگام عازم زیارت قدس شریف می شود. زیارت قدس برای زائران ترک ، مغربی و مصری بسیار اهمیت داشته؛ بر خلاف زائران عراقی و ایرانی که علاقه ای به زیارت قدس نداشتند و در مسیرشان هم قرار نداشت. وی در بازگشت، شرحی از جزیره قبرس به دست داده و سپس در باره مسیر بازگشت که از تونس و الجزایر بوده، اطلاعات دیگری را ارائه کرده است.
وضعیت کتاب
فهرست آیات ، احادیث نبوی، اجناس، اسلحه، اسواق، اعلام ، حیوانات ، صناعات، کتب، عقاقیر و عطرها ، لباس ، مساجد ، معادن ، معابد و چندین فهرست دیگر در پایان کتاب قید شده است.