اهو

آهو. چندین گونه، متن را ببینید
سرده Gazella
غزال کوویه، G. cuvieri
جبیر، G. dorcas
آهوی گواتردار ایرانی، G. subgutturosa
جبیر or Indian gazelle, G. bennettii
آهوی کوهی، G. gazella
غزال شاخ باریک، G. leptoceros
Speke's gazelle, G. spekei
غزال ارلانگر، G. erlangeri
آهو یا غزال شامل گونه های زیادی از بزکوهی و سرده غزال است یا در گذشته چنین در نظر گرفته می شد. آهوها به عنوان جانورانی چابک شناخته می شوند. آن ها می توانند ناگهانی سرعت خود را به ۹۷ کیلومتر یا ۶۰ مایل در ساعت برساند یا هنگام دویدن سرعت خود را در ۴۸ کیلومتر (۳۰ مایل) در ساعت نگه دارد. غزال ها بیشتر در صحراها، مرغزارها (زمین های چمن) و ساوانای آفریقا، جنوب غرب آسیا، آسیای میانه و شبه قاره هند دیده می شوند. این جانور بیشتر به صورت گله ای زندگی می کنند و از گیاهان نرم و لطیف و برگ ها می خورد و کمتر به گیاهان خشک رو می آورد.
غزال ها اندام به نسبت کوچکی دارند. بلندی بیشتر آن ها تا شانه، میان ۶۱ تا ۱۱۰ سانتی متر (۲ تا ۳٫۵ پا) است و رنگ آن ها قهوه ای مایل به زرد است.
واژهٔ Gazelle یا غزال در ریشهٔ عربی است که نخستین بار وارد زبان فرانسوی میانه و سپس در نزدیکی های سال ۱۶۰۰ از فرانسوی وارد انگلیسی شد. مردمان عرب به صورت سنّتی به شکار آهو می رفتند. این جانور در ادبیات عرب نماد زیبایی زنان بوده است. برخی زبان شناسان بر این باورند که واژهٔ غزل که گونه ای شعر در ادبیات عاشقانه است بیشتر به دلیل همانندسازی زیبایی معشوق و آهو به یکدیگر، این چنین نامگذاری شده است. در داستان ها گفته می شود که خلیفه عبدالملک مروان (۶۴۶ تا ۷۰۵) یک بار یک آهو را به دلیل شباهتش به معشوقش آزاد کرده است.

آهو. آهو (antelope)
هر کدام از انواع پستانداران سم دار، متعلق به تیرۀ گاویان۱. بیشتر آهوها سبک وزن و تیز پا، چراگر، جست وجوگر و نشخوارکننده اند. اندازۀ آن ها متغیر است. بلندی آن ها از زمین نیز از ۳۰ سانتی متر (دیک دیک ها۲) تا۱.۸ متر (آهوی افریقایی۳) متغیر است. اکثر آن ها افریقایی اند، ازجمله آهوی افریقایی؛ گرچه سایر گونه ها در بخش هایی از آسیا، ازجمله کویرهای عربستان و خاورمیانه زندگی می کنند. آهوی شاخ چنگالی۴ Antiocapra americana در امریکای شمالی به تیرۀ دیگری تعلق دارد.

آهو. آهو جانوری است از خانواده تهی شاخان و راسته نشخوارکنندگان.
• «آهوی تیزدونده را هیچ اسبی نتواند گرفت؛ اگر بدام افتد، سبب آن است که پیوسته نگران اطراف خود است.» -> لی بو وی
• «مثل آهو خویشتن را از کمند و مانند گنجشک از دست صیاد خلاص کن.» -> انجیل عهد عتیق، امثال سلیمان - ۶، ۵
• «آهو را ماند که در کشوری چرد و در کشوری دیگر نافه نهد.»• «آهوگردانی کردن.»• «به آهو گوید دو، به تازی گوید گیر!»• «به آهو می گوید بدو، به تازی می گوید بگیر»• «تازی که پیر شد، از آهو حساب می برد.»• «زهی سوار که آهوی مانده می گیرد!»• «آهو از دام اندرون آواز داد// پاسخ گرزه به دانش بازداد» -> رودکی
• «آهو همی گرازد، گردن همی فرازد// گه سوی کوه تازد گه سوی راغ و صحرا» -> کسایی مروزی
• «از حسرت آن دیدهٔ چون دیدهٔ آهو// این دیده نه درخواب نه بیدار چو خرگوش» -> سنایی
• «اکنون فکنده بینی از ترک تا یمن// یک چندگاه زیر پی آهوان سمن» -> دقیقی
• «ببایست بر کوه آتش گذشت// به من زار بگریست آهو به دشت» -> فردوسی
• «بپریم تا مرغ جادو شویم// بپوییم و در چاره آهو شویم» -> فردوسی
• «بخارید گوش، آهو اندر زمان// خدنگی نهاد آن زمان در کمان// سر و گوش و پایش به یک جای دوخت// بر آن آهو آزاده را دل بسوخت» -> فردوسی
• «بدان دژ درون رفت مرد دلیر// چنان چون سوی آهوان نر شیر» -> فردوسی
• «بزرگان به بازی به باغ آمدند// همه میش و آهو به راغ آمدند» -> فردوسی
• «بود مصاف تو ای چرخ با شکسته دلان// همیشه شیر تو آهوی لنگ می گیرد» -> صائب تبریزی
• «به آهو می کنی غوغا که بگریز// به تازی هی زنی اندر دویدن// الهی راست گویم فتنه از توست// ولیک از ترس نتوانم جکیدن// اگر ریگی به کفش خود نداری// چرا بایست شیطان آفریدن» -> ناصرخسرو
• «به بال و پر چو هزبری به خشم و کین چو پلنگ// به خال و خط چو تذروی به دست و پا چو غزال» -> طالب آملی
• «به پیش اندر آمدش آهو دو جفت// جوانمرد خندان به آزاده گفت// کدام آهو افکنده خواهی به تیر// که ماده جوان است و همتاش پیر// چنین گفت آزاده کای شیرمرد// به آهو نجویند مردان نبرد// وزآن پس هیون را برانگیز تیز// چو آهو ز جنگ تو گیرد گریز» -> فردوسی
• «به گوش یکی آهو اندرفکند// پسند آمدش بود جای پسند» -> فردوسی
• «چپ و راست گفتی که جادو شده ست// به آورد تازنده آهو شده ست» -> فردوسی
• «چو بستی نرگسش را پرده خواب// شدی با شمع همدم در تب و تاب// دو مست آهوی خود را تا سحرگاه// چرانیدی به باغ حسن آن ماه» -> عبدالرحمن جامی
• «چو پیلان به زور و چو مرغان به پر// چو ماهی به دریا چو آهو به بر» -> فردوسی
• «چو زان بگذری سنگلاخ است و دشت// که آهو برآن برنیارد گذشت» -> فردوسی
• «چون نهاد او پهند را نیکو// قید شد در پهند او آهو» -> رودکی
• «دگر سو سرخس و بیابان به پیش// گله گشته بر دشت آهو و میش» -> فردوسی
• «دلا ز شاخ آهو هرگز مدار چشم ثمر» -> قاآنی شیرازی
• «دیدی آن جانور که زاید مشک// نامش آهو و او همه هنر است؟» -> خاقانی
• «سگ تازی که آهوگیر گردد// بگیرد آهوش چون پیر گردد» -> نظامی
• «صحرای سنگ روی و کُه و سنگلاخ را// از سم آهوان و گوزنان شیار کرد»• «فرستاده گفت ای خداوند رخش// به دشت آهوی ناگرفته مبخش» -> فردوسی
• «قلاده به زر هشتصد بود سگ// که در دشت آهو گرفتی به تگ» -> فردوسی
• «کی شناسد قیمت و مقدار دُر بی معرفت// کی شناسد قدر مشک آهوی خرخیز و ختن؟» -> سنایی
• «گشاده به رو، چرب دستی و زور// کمان مهرهٔ آهو و شیر و گور» -> فردوسی
• «گوزن است اگر آهوی دلبر است// شکاری چنین درخور مهتر است» -> فردوسی
• «نوازندهبلبل به باغ اندرون// گرازنده آهو به راغ اندرون» -> فردوسی
• «نه اندر شکاری که گور افکنی// وگر آهوان را بشور افکنی» -> فردوسی
• «نیم چو آهو کز کشور دگر بچرد// نهد معطر نافه به کشور دیگر// بسان بازم کش بداری اندر بند// شکار پیش تو آرد چو بازیابد پر» -> مسعود سعد سلمان
• «همه دشت پر خرگه و خیمه گشت// از انبوه آهو سراسیمه گشت» -> فردوسی
• «همه کوه نخجیر و آهو به دشت// چو این شهر بینی نباید گذشت» -> فردوسی
• «همی کرد نخجیر آهو نخست// ره شیر و جنگ پلنگان نجست// کنون نزد او جنگ شیر ژیان// همانست و نخجیر آهو همان» -> فردوسی

[ویکی فقه] آهو. آهو نام حیوانی است که به همین نام معروف است. به آهو ظبی و غزال نیز گفته می شود و از آن به مناسبت در باب هایى مانند حج و صید و ذباحه بحث شده است.
۱. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۲۰۲-۲۰۳.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیه السلام، ج۱، ص۱۶۸.
...