اقابزرگ تهرانی

آقابزرگ تهرانی. شیخ آقابزرگ تهرانی (۱۸ فروردین ۱۲۵۵ در تهران - ۱۲ اسفند ۱۳۴۸ در نجف)، معروف به صاحب الذریعه که نام اصلی او محمدمحسن بود و بعدها منزوی لقب گرفت، از دانشمندان کتاب شناس قرن چهاردهم هجری است و با تألیف دائرةالمعارف بزرگ الذریعه و کتاب طبقات اعلام الشیعه گام بزرگی در شناسایی آثار و نسخ خطی اسلامی در حوزه های مختلف علوم برداشت.
علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی
محمد رضا حکیمی
سید مرتضی نجومی،
سید جمال الدین استرآبادی
سید علی سیستانی
محمدصادق سعیدی
سید عبدالعزیز طباطبایی معروف به محقق طباطبایی،
محمود انصاری قمی
سید محمدحسن طالقانی،
سید محمدصادق بحرالعلوم،
مولانا رضا حسین خان رشیدی ترابی،
محمد علی زاهد خمیرانی،
سید محمدمحسن نقوی،
سید محمدعلی قاضی طباطبایی،
سید محمدحسین حسینی جلالی.
محمدتقی شوشتری
محمدتقی داودی شاهرودی
وی در شب پنجشنبه ۱۸ فروردین ۱۲۵۵ (۱۱ ربیع الاول ۱۲۹۳) در محله پامنار تهران به دنیا آمد و در اول اسفند ۱۳۴۸ خورشیدی (۱۳ ذیحجه ۱۳۸۹) در نجف درگذشت.
خاندانی که وی در آن به دنیا آمد هم اهل تجارت بودند و هم اهل علم. چنان که خود برخی از آنان را در کتب خود خویش ذکر کرده است. پدر وی علی (م ۱۳۲۴ ه‍.ق) از تجار معتمدین و فاضل تهران بود و مادرش از زنان علویه و صالحه آن روزگار، از پدر شیخ آقابزرگ تألیفی در دست است، در موضوع تحریم تنباکو و فتوای میرزای شیرازی، که در کتابخانه وقف شده شیخ آقابزرگ، در نجف موجود است. در عین حال طبق تصریح علینقی منزوی در مقدمه طبقات اعلام الشیعه اصل خاندان آقابزرگ تهرانی از اهالی گیلان بوده اند.
او در مدرسه فخریه تهران و مدرسه پامنار به فراگیری دروس سطح مشغول شد و در سال ۱۳۱۰ ق به دست سیدجمال الدین افجه ای معمم شد. شیخ در مرحله دروس عالی تر حوزوی، در محضر بزرگانی چون شیخ محمد حسین خراسانی، شیخ محمد باقر تهرانی، شیخ زین العابدین محلاتی، میرزا محمود قمی، سید حسن استرآبادی، شیخ عباس نهاوندی، محدث نوری، شریعت اصفهانی، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، سید ابوتراب موسوی خوانساری، آخوند خراسانی و محمدتقی شیرازی حاضر شد.شیخ تهرانی بعد از فراگیری علم در این مرحله از طرف بسیاری از بزرگان وقت اجازه روایت دریافت کرد.

آقابزرگ تهرانی. محمدمحسن بن علی تهرانی شهرت یافتهٔ فراگیر به آقابُزُرگ تهرانی با لقب شیخ (۶ آوریل ۱۸۷۶، تهران - ۳ مارس ۱۹۷۰، نجف) فقیه شیعه، محدث، تاریخ نگار، کتاب شناس و دانشنامه نویس ایرانی بود که از ۱۸۹۷م در عراق ساکن شد و برای اثر ۲۹ جلدی اش با عنوان الذریعة إلی تصانیف الشیعة شهرت علمی دارد.
• «با أبناءِ تجّار و اعیان هیچ وقت مربوط نشدم، تقید به لباس و خوراک نداشتم، هر چه بود می پوشیدم و هر چه حاضر بود در خانه می خوردم؛ فقط کتاب که اسباب کار طلبه بود، مهیا می کردم.» منبع• «دارای قریحه ای سرشار و ذهنی وقّاد و حافظه ای قوی بود. او تسلطی فراوانی به مسائل مربوط به کتاب و کتاب شناسی داشت و مؤلفان و مصنفان را نیک می شناخت و بر رموز علم رجال و مسائل درایة الحدیث و روایة الحدیق واقف و آشنا بود. او با داشتن این علوم، احادیث حسان را از احادیث ضعاف بازمی شناخت و بر مسائل ارزیابی محدثان و پایه های وثوق بر آنان وقوف کامل داشت.» -> مهدی محقق

[ویکی فقه] آقابزرگ تهرانی. آقابُزُرْگِ تِهْرانی، محمدمحسن بن علی بن محمدرضا بن محسن بن علی اکبر (۱۱ ربیع الاول ۱۲۹۳-۱۳ ذی الحجه ۱۳۸۹ق/۷ آوریل ۱۸۷۶-۲۰ فوریه ۱۹۷۰م)، فقیه و کتاب شناس شیعی امامی می باشد.
سال ۱۲۹۳ قمری، ماه ربیع الاول و شب پنج شنبه بود. درست یازده روز از ماه میلاد و ربیع الموعود می گذشت و تنها یک هفته به سال گشت میلاد بزرگترین مولود آفرینش حضرت محمد مصطفی ـ صلّی الله علیه و آله ـ مانده بود که از لطف خدا، حاج ملا علی تهرانی، صاحب پسری سالم و کامل شد.
والدین
حاج ملا علی از پیش بر آن بود که نام جدش حاج محسن را بر فرزند نهد تا یاد او بماند ولی تقارن این تولد با ماه میلاد پیامبر چنان خرسندش ساخت که اسم فرزند دلبندش را محمد محسن نامید.
طبقات اعلام الشیعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج اول، مقدمه، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
جدِّ بزرگش، حاج محسن، بازرگان بود و به یاری منوچهرخان معتمدالدوله گرجی، نخستین چاپخانه ایران را بنیاد نهاده بود.
تحصیلات
...