مشتاق اصفهانی

میر سید علی، متخلص به مشتاق (زاده سال ۱۱۰۰ یا ۱۱۰۱ هجری قمری) از سادات حسینی اصفهان است. وی از شاعران عصر نادر شاه افشار است. وی از بنیانگذاران دوره بازگشت بود. او به سبک عراقی شعر می سرود. مشتاق، هم دورهٔ آذر بیگدلی و هاتف اصفهانی بود. او در سال ۱۱۶۹ یا ۱۱۷۰ هجری قمری، در اصفهان درگذشت و در گورستان تخت پولاد اصفهان به خاک سپرده شد.
حسین رفیق اصفهانی
زمزمه های روی گردانی از سبک دورهٔ صائب، مقارن عصر فترت پس از صفویان زمانی بالا گرفت که میر سید محمدعلی مشتاق با تأسیس انجمن ادبی اصفهان، کاروان سالاری آن را عهده دار شد و با کمک یاران و همفکران خود این نهضتی را به سرانجامی توفیق آمیز نزدیک کرد.میر سید محمد علی از طبقهٔ سادات اصفهان بود و در این شیوه تازه، به یک معنی طریقهٔ محتشم را که در آغاز عهد صفویان تا حدی با شیوهٔ پیشنیان هم مربوط می شد بازآفرینی کرد. مشتاق با بازگشت به شیوهٔ قدما تا حد معتدلی علاقه به صنایع بدیعی را هم که در عصر صائب از یاد رفته بود، از نو برانگیخت. او در شیوهٔ قدما به طرز گویندگان عراق و فارس توجه داشت. گروه زیادی از شاعران معاصر وی مانند آذر، میرزا نصیر، صباحی، هاتف اصفهانی، عاشق، صهبا با او ارتباط و دوستی و هم قدمی داشتند و مشتاق بر گردن برخی از آن ها حق استادی داشت.
این بیت مشتاق بسیار مشهور است:
رسمی است کهن که شحنه عشق/ هشیار به جای مست گیرد

مشتاق اصفهانی، میر سیدعلی مشتاق شاعر ایرانی. شعرهایش دارای مضامین تازه و دلنشین همراه با صنایع لفظی و معنوی است. او با آذر بیگدلی، هاتف اصفهانی و صهبا هم عصر بوده است. زادروز: (۱۱۰۱ هجری قمری) برابر با (۱۶۸۹ میلادی). وی به سال (۱۱۷۱ هجری قمری) در زادگاهش درگذشت.
• «مخوان ز دیرم به کعبه زاهد، که برده از کف دل من آنجا// به ناله مطرب، به عشوه ساقی، به خنده ساغر، به گریه مینا»• «منم که داغ عزیزان هر دیارم سوخت// فلک ز آتش دوری هزار بارم سوخت»• «پس از انقراض صفویه سبک نظم و نثر و نقاشی یک مرتبه تغییر یافت. انجمنی از شعرا که مشتاق و هاتف و آذر و رفیق و طبیب و عاشق اعضاء آن بودند سبک عراقی را از نو در شعر به وجود آوردند.» -> محمدتقی بهار

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
شاعر، متخلص به مشتاق. از سادات حسینی و از شعرای مشهور عهد نادرشاه افشار بود. وی در اصفهان به دنیا آمد و نشو و نما یافت و از جوانی به سرودن شعر پرداخت. او از بنیان گذاران دوره ی بازگشت بود و از سبک عراقی پیروی می نمود. از معاصرین او آذر بیگدلی، هاتف اصفهانی و صهبای قمی و غیره بودند که مشتاق را استاد خود می دانستند و در محضر او فنون شاعری را آموختند.
وی آنگاه که وضع آشفته ی شعر و ادب را مشاهده کرد با جمعی از دوستانش در اصفهان انجمنی تشکیل داد که به انجمن مشتاق معروف گشت و شعرای بسیاری را در آن انجمن جمع کرده بود. وی برای بازگشت سبک هندی به سبک عراقی تلاش بسیار کرد. مشتاق در زادگاهش درگذشت و در تخت فولاد به خاک سپرده شد. از آثار وی «دیوان» شعری است که نزدیک به شش هزار بیت می باشد و بعد از فوتش هاتف و آذر و صهبا آن را جمع آوری و تدوین نمودند. صاحب «نگارستان دارا» به اشتباه تاریخ وفات او را 1106 ق آورده است.
(و. 1101 ه.ق اصفهان ف. 1171 ه.ق اصفهان) میر سید علی حسینی اصفهانی معروف به مشتاق از شعرای قرن دوازدهم هجری است. وی ابتدا به سبک متأخران شعر می گفت سپس در حلقه احیاکنندگان سبک شعرای متقدم درآمد. معاصران وی از جمله آذر، هاتف، صهبا به استادیش در شعر معترف بوده اند. دیوان شعر وی شامل شش هزار بیت است. اشعارش دارای مضامین تازه، نغز و مشحون از صنایع لفظی و معنویست.