اسدالله بیات زنجانی

اسدالله بیات زنجانی زادهٔ ۲ دی ۱۳۲۰ مرجع تقلید شیعه و سیاست مدار ایرانی است. وی عضو شورای بازنگری قانون اساسی، نماینده و عضو هیئت رئیسه سه دوره اول مجلس شورای اسلامی و نایب رئیس دوره سوم مجلس شورای اسلامی بود. اسدالله بیات سابقه عضویت در شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز، مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و مجمع نمایندگان ادوار مجلس را داشته است.
دراسات فی علم الاصول
الفقه الارقی (جمعاً در ۸ جلد)
درآمدی بر خودسازی
منابع مالی دولت اسلامی
انسان در قرآن
اصول عقاید توحید
نظام سیاسی اسلام
میزان عدالت
القرآن فی القرآن
او از مراجع تقلید شیعه است که دارای دیدگاه های سیاسی و فقهی مخالف حکومت ایران است. او در جریان وقایع پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری در ایران، مواضع تندی علیه دولت و حاکمیت گرفت و نظریات و تعابیری از ولایت فقیه ارائه نمود که با دیدگاه رسمی حکومت در این خصوص مغایرت داشت.او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از حامیان جدی میرحسین موسوی و مهدی کروبی و در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ هم از حامیان حسن روحانی بود.
او در روستایی آق بلاغ حومه در دهستان زنجانرودبالا از توابع بخش مرکزی شهرستان زنجان و در ۲۵ کیلومتری شهر زنجان زاده شد است. خانواده او که از راه کشاورزی تأمین می شد، خانواده متوسطی به شمار می رفت. در مکتبخانه روخوانی قرآن، گلستان سعدی، تاریخ معجم و بعضی از دیگر کتب ادبیات فارسی را فراگرفت و در ۱۳ سالگی به شهر زنجان رفت و در حوزه علمیه زنجان برای ۶ سال به تحصیل پرداخت. در ۱۹ سالگی به قم رفت و در حوزه علمیه قم نزد اساتیدی چون علامه طباطبایی، مرتضی حائری یزدی، کاظم شریعتمداری، روح الله خمینی، میرزا هاشم آملی، محقق داماد، حسینعلی منتظری، محمد علی اراکی، محمد مفتح، مرتضی مطهری و محمداسماعیل صائنی زنجانی ادامه تحصیل داد.
تا پیش از انقلاب ایران (۱۳۵۷)، بارها به دلیل فعالیت سیاسی ممنوع المنبر شده و در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری و زندان قصر محبوس گردید.

اسدالله بیات زنجانی (۱۳۲۰ /۱۹۴۲م) مرجع تقلید شیعه و سیاست مدار ایرانی.
• «هیچ دلیلی بر مطلوب بودن اعدام های علنی در منابع فقهی وجود ندارد و حتی در قصاص آنچه از نص قرآن کریم به دست می آید، شارع مقدس -اگرچه آن را حق می داند – ولی «عفو» را ترجیح می دهد و به آن تشویق می کند؛ اما در موارد دیگر، اگر موجب وهن مذهب، سؤ تربیت و زیر سؤال رفتن حکومت دینی و مبانی شریعت حقه باشد، اعدام های علنی مشروع نیست و تبدیل اعدام های غیر منصوص به احکام جایگزین، هیچ منع شرعی و قانونی ندارد.».• «مشکل بشر امروز در فقدان قانون و یا نقص آن نیست بلکه در قانون گریزی ست که حالت عمومی پیدا کرده که منشأ آن، بی اعتمادی آنان به حاکمیت هاست. اینجاست که برای جلب اعتماد عمومی، حاکمیت ها باید نظارت پذیر بوده و به معنی درست کلمه دارای قوه مجریه مستقل و قوه قضائیه امین، بی طرف و مستقل و مجلسی قوی و آزاد باشند. وقتی که چنین شد، اعتماد عمومی بازسازی شده، حاکمیت را مدافع خود و قانون می شناسند و بطور طبیعی از قانون طبعیت خواهند کرد.»

[ویکی اهل البیت] ایشان در بهمن ماه سال 1320 هجری شمسی، در خانواده ای مذهبی در روستائی واقع در 25 کیلومتری زنجان فعلی و از توابع بخش زنجان رود دیده به جهان گشودند. زندگی خانواده ایشان از طریق کشاورزی تأمین می شد و از همین طریق در حد متوسط آن روزگار امرار معاش می کردند.
ایشان با ورود به مکتب خانه روستای خویش تحصیلات ابتدائی را آغاز کردند و طبق روال آن ایام پس از اتمام یادگیری روخوانی قرآن کریم، گلستان سعدی، تاریخ معجم و بعضی از دیگر کتب ادبیات فارسی را در همان روستا به اتمام رساندند، تا این که در سن سیزده سالگی همراه با خانواده خویش، روستا را به مقصد شهر زنجان ترک کردند. با این مهاجرت زندگی ایشان وارد مرحله جدیدی گشت. این مرحله از زندگی ایشان با ورود به حوزه علمیه زنجان همراه بود.
با ورود به حوزه در مدت شش سال، دروسی همچون ادبیات عرب، صرف و نحو، منطق در حد منطق کبری، حاشیه ملا عبدالله، منظومه منطق، اصول فقه در حد معالم و قسمتی از قوانین محقق قمی، فقه تا حج لمعه جلد اول و نکاح لمعه تا جلد دوم و همچنین ریاضیات قدیم در حد خلاصة الحساب شیخ بهائی را نزد اساتید نامدار آن روز زنجان تلمذ نمودند. از جمله اساتید ایشان می توان به این بزرگان اشاره کرد:
حجت الاسلام حاج شیخ یعقوب علی جباری؛
حجت الاسلام حاج شیخ عبدالحمید قائمی؛
حجت الاسلام والمسلمین حاج میرزا احمد رشوندی زنجانی؛
آیت الله حاج میرزا احمد زنجانی که از فقهای صاحب رساله آن دوره بودند و کتاب ارزشمند توحید در کلام و عقاید از سوی آن عالم بزرگ نگاشته شده بود؛
و آیت الله میرزا علی نقی حلی زنجانی که از اساتید بزرگ ریاضیات قدیم بودند.