[ویکی فقه] انتفای سنخ حکم متعلق به موصوف با انتفای وصف آن را مفهوم وصف گویند.
مفهوم وصف، به معنای انتفای طبیعی حکم موصوف در صورت انتفای وصف آن است،
← مثال
درباره ثبوت یا عدم ثبوت مفهوم وصف سه دیدگاه وجود دارد:۱. وصف مطلقاً دارای مفهوم بوده و حجت است؛۲. وصف مطلقا دارای مفهوم نبوده و حجت نیست؛۳. اگر از وصف علیت استفاده شود مفهوم دارد، وگرنه مفهوم ندارد.
← مقصود از وصف
در میان اصولی ها هم چنین اختلاف وجود دارد که آیا وصف باید معتمد بر موصوف باشد یا خیر؛مرحوم « آخوند خراسانی » می گوید: فرقی نیست که وصف معتمد بر موصوف باشد یا نباشد، و برخی مثل مرحوم « مظفر » معتقدند وصف باید معتمد بر موصوف باشد، وگرنه در مفهوم لقب از آن بحث می شود.
← وصف اخص مطلق از موصوف
...
مفهوم وصف، به معنای انتفای طبیعی حکم موصوف در صورت انتفای وصف آن است،
← مثال
درباره ثبوت یا عدم ثبوت مفهوم وصف سه دیدگاه وجود دارد:۱. وصف مطلقاً دارای مفهوم بوده و حجت است؛۲. وصف مطلقا دارای مفهوم نبوده و حجت نیست؛۳. اگر از وصف علیت استفاده شود مفهوم دارد، وگرنه مفهوم ندارد.
← مقصود از وصف
در میان اصولی ها هم چنین اختلاف وجود دارد که آیا وصف باید معتمد بر موصوف باشد یا خیر؛مرحوم « آخوند خراسانی » می گوید: فرقی نیست که وصف معتمد بر موصوف باشد یا نباشد، و برخی مثل مرحوم « مظفر » معتقدند وصف باید معتمد بر موصوف باشد، وگرنه در مفهوم لقب از آن بحث می شود.
← وصف اخص مطلق از موصوف
...
wikifeqh: مفهوم مخالف ؛ دال بر انتفاع موصوف در وقت انتفای وصف را مفهوم وصف گویند.
مفهوم وصف یا صفت ، یکی از اقسام مفهوم مخالف است.«صفت» در اصطلاح نحوی ، خصوص نعت است؛ اما در اصطلاح اصولی و علوم قرآنی عبارت است از هر چه بر موضوع عارض شود و صلاحیت داشته باشد موضوع را قید بزند و دایره موضوع را کوچک کند. بنابراین، صفت شامل نعت، حال ، ظرف و عدد می شود.مثال نعت: (ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قوما بجهالة). مفهوم آیه این است که اگر غیرفاسق ( عادل ) خبر آورد، تبین واجب نیست.مثال حال: (ولا تباشروهن وانتم عاکفون فی المساجد). مفهوم آیه این است که نزدیکی با زنان برای غیرمعتکف جایز است.مثال ظرف زمانی: (الحج اشهر معلومات). مفهوم آیه این است که انجام حج در غیر ماه های حج، جایز نیست.مثال ظرف مکانی: (فاذکروا الله عند المشعر الحرام). مفهوم آیه این است که ذکر خاص در غیر مشعرالحرام ، مطلوب نیست.مثال عدد: (فاجلدوهم ثمانین جلدة). مفهوم آیه این است که حد قذف هشتاد تازیانه است، نه کمتر و نه بیشتر.
عناوین مرتبط
مفهوم مخالف ؛ مفهوم .
مفهوم وصف یا صفت ، یکی از اقسام مفهوم مخالف است.«صفت» در اصطلاح نحوی ، خصوص نعت است؛ اما در اصطلاح اصولی و علوم قرآنی عبارت است از هر چه بر موضوع عارض شود و صلاحیت داشته باشد موضوع را قید بزند و دایره موضوع را کوچک کند. بنابراین، صفت شامل نعت، حال ، ظرف و عدد می شود.مثال نعت: (ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قوما بجهالة). مفهوم آیه این است که اگر غیرفاسق ( عادل ) خبر آورد، تبین واجب نیست.مثال حال: (ولا تباشروهن وانتم عاکفون فی المساجد). مفهوم آیه این است که نزدیکی با زنان برای غیرمعتکف جایز است.مثال ظرف زمانی: (الحج اشهر معلومات). مفهوم آیه این است که انجام حج در غیر ماه های حج، جایز نیست.مثال ظرف مکانی: (فاذکروا الله عند المشعر الحرام). مفهوم آیه این است که ذکر خاص در غیر مشعرالحرام ، مطلوب نیست.مثال عدد: (فاجلدوهم ثمانین جلدة). مفهوم آیه این است که حد قذف هشتاد تازیانه است، نه کمتر و نه بیشتر.
عناوین مرتبط
مفهوم مخالف ؛ مفهوم .
wikifeqh: مفهوم_وصف_(علوم_قرآنی)