کلمه جو
صفحه اصلی

قاسم اباد بزرگ

لغت نامه دهخدا

( قاسم آباد بزرگ ) قاسم آباد بزرگ.[ س ِ دِ ب ُ زُ ] ( اِخ ) دهی است جزء دهستان افشاریه ٔبخش کرج شهرستان تهران. در 3هزارگزی باختر کرج و 3هزارگزی جنوب راه شوسه کرج به قزوین. در جلگه واقع است و هوائی معتدل دارد. سکنه آن 463 تن است. آب آن از قنات و رود کردان و محصولات آن غلات ، بن شن ، صیفی ، چغندرقند، باغات میوه ، انگور و لبنیات و شغل اهالی زراعت است. راه مالرو دارد. از طریق نیکی امام ماشین میرود. دبستان دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1 ).

قاسم آباد بزرگ. [ س ِ دِ ب ُ زُ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان پیوه ژن بخش فریمان شهرستان مشهد. در 72هزارگزی شمال باختری فریمان و 7هزارگزی شمال شوسه عمومی تهران به مشهد واقع و سرزمین آن کوهستانی و هوای آن معتدل است. 106 تن سکنه دارد. آب آن از قنات و محصول آن غلات و میوه جات و تریاک و شغل اهالی زراعت است. راه مالرو دارد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9 ).

دانشنامه عمومی

قاسم آباد بزرگ. مختصات: ۳۶°۳′ شمالی ۵۹°۱۷′ شرقی / ۳۶.۰۵۰° شمالی ۵۹.۲۸۳° شرقی / 36.050; 59.283
قاسم آباد بزرگ روستایی در دهستان پیوه ژن ِ بخش احمدآبادِ شهرستان مشهد در استان خراسان رضوی است که در دامنه جنوب شرقی رشته کوه بینالود بین دو دره دیزباد علیا و پیوه ژن از دره های جنوبی بینالود، قرار گرفته است و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۷۵۰ متر می باشد.
قاسم آباد محدود است از طرف شمال به قراء پیوژن و دیزباد علیا، از طرف خاور به قراء پیوه ژن و فخر داود و از جنوب به کلاته پیر و کلاته شوراب و از طرف باختر به قریه دیزباد علیا. این روستا ۷۷ کیلومتر با مرکز استان، مشهد فاصله دارد که آسفالت می باشد.
در لغت نامه دهخدا زیر واژه قاسم آباد بزرگ اینگونه نوشته شده است: "دهی است از دهستان پیوه ژن بخش فریمان شهرستان مشهد. در ۷۲هزارگزی شمال باختری فریمان و ۷هزارگزی شمال شوسه عمومی تهران به مشهد واقع و سرزمین آن کوهستانی و هوای آن معتدل است. ۱۰۶ تن سکنه دارد. آب آن از قنات و محصول آن غلات و میوه جات و تریاک و شغل اهالی زراعت است. راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج ۹)."
قلعه حسن محل قدیمی ده بوده که در روی کوه نسبتا بلندی در شمال غرب ده کنونی واقع است. این قلعه یکی از استحکامات وابسته به قلعه الموت در عصر حسن صباح می باشد که پس از تخریب قلاع اسماعیلیه توسط هلاکوخان مغول روستا به مکان فعلی آن منتقل شده است.
رشته کوه بینالود از نقاط مرتفع ایران است و دره هائیکه بوجود آورده دارای آب و هوای مشابه می باشند. قاسم آباد که در دامنه جنوب شرقی این کوهستان واقع شده دارای زمستان های نسبتا سرد و تابستان های معتدل می باشد نزول باران از اول آبان تا اواخر خرداد ادامه دارد ولی حداکثر آن در زمستان به صورت برف می باشد.
در قاسم آباد دو نوع باد دیده می شود که اسامی محلی آنها ذکر و تشریح می گردد:
باد سیاه از طرف شمال شرق می وزد و معمولاً وزش آن مصادف با فصل زمستان می باشد این باد سرد و مرطوب و برف آور است. باد سیاه بادی است که از مرکز فشار زیاد سیبری در زمستان بسوی جنوب غرب ایران بوزش در می آید و در اینجا بدین نام مشهور است.
باد قبله از طرف غرب و جنوب غربی در فصول مختلف می وزد. بادی است گرم، رطوبت را می گیرد و گاهی باعث تحولات جوی مخصوصا در فصل بهار می گردد. علت گرم و خشک بودن آن عبور از کویر است.
دره های قاسم آباد نسبت به دو دره پیوه ژن و دیزباد بلندتر هستند. روی این وضعیت قسمتی از آبها به دو دره مذکور سراریز می گردد. از طرفی طول دره های اصلی کوتاه بوده و آبی که از ذوب برف های زمستانی و باران بهاری تامین می گردد ناچیز و در کف دره ها جذب می شود. از این رو مشکل کم آبی به نحو بارزی برای اهالی از اول وجود داشته و دارد. استفاده مردم از آب یا به صورت مستقیم از آب باران است و یا اینکه با ایجاد قناتهایی مختصر آب جذب شده در مخازن سطحی را که بیشتر جنبه چشمه دارند مورد استفاده قرار می دهند.
قنوات: ۱. قاسم آباد،۲. بغنو، ۳. بسمه، ۴.النگ دراز، ۵. دهنو، ۶. حسین آباد، ۷. حسن گل، ۸.عنایت آباد ته،۹. عنایت آباد بالا، ۱۰. جوهر ته، ۱۱. جوهر بالا، ۱۲.بدره، ۱۳. کمر زرد، ۱۴. کال گز ته، ۱۵. کال گز بالا، ۱۶. جوزده بالا، ۱۷. جوزده ته، ۱۸. شش آبه بالا، ۱۹. شش آبه ته، ۲۰.کلاته سعدی، ۲۱. کلاته ابوالحسنی، ۲۲. چاهو، ۲۳. جلال آباد، ۲۴. دو آغلی، ۲۵. کلاته علی مدد (حبیب الهی)، ۲۶. کلاته نو، ۲۷.ساخلاناب بالا، ۲۸. ساخلاناب ته، ۲۹. باغای ده نه، ۳۰. کلاته حسن (کندو کمر)، ۳۱. معدن ته، ۳۲. معدن بالا، ۳۳. کلاته علی بک، ۳۴. کلاته ابراهیم، ۳۵. کلاته موسی، ۳۶. کلاته لوشاب بالا، ۳۷. کلاته لوشاب ته، ۳۸. کلاته بازه چشمه، ۳۹. کلاته خدیجه بیگم، ۴۰. کلاته سمیعی، ۴۱. رودخانه و ۴۲. کلاته های مجاور رودخانه.
پوشش گیاهی در نقاط پست علفی و در مناطق کوهستانی بوته ای که شامل انواع خارها و گیاهانیکه در مقابل خشکی مقاومت دارند می باشد. دشت و دمن در بهاران سبز و مملو از گلهای صحرایی می شود.
درختان گیلاس، آلبالو، گردو، گلابی، سیب، بادام، زردآلو، هلو، شفتالو، توت، آلو قطره طلا، گوجه سبز و آلو بخارا از مهمترین درختان مثمر این روستا می باشند. اما مهمترین درخت مثمری که در روستا وجود دارد و نقش زیاد در درآمد اهالی دارد همان آلو بخارائی است که به صورت خشکبار و لواشک به بازار عرضه می شود.
درختان سپیدار، تبریزی، بید و چنار مجموعه درختان غیر مثمر این روستا است.
از بین گیاهان دارویی که در کوههاو دشتهای این روستا دیده می شود، می توان به گل زیبا، کاسنی، بارهنگ، پونه، خار مشک، قارچ، ساق ترشک، خاک شیر، ختمی، بومادران، کل پوره، شاه تره، کمای، ریواس و آویشن اشاره کرد.
با توجه به وسعت اراضی حدود ۴۰۰ هکتار و شرایط اقیلیمی در بهار سراسر اراضی پوشش علفی و بوته های پر پشتی می پوشاند که برای دامپروری بسیار مساعد است و چون بیشتر اراضی ناهموار بوده و آب مورد استفاده محدود به باران سالیانه است لذا کشت محدود است. در این صورت قسمت اعظم زمینها در اختیار احشام قرار می گیرد. گاو، گوسفند، سگ، بز از مهمترین دامها و حیوانات خانگی هستند، مرغ، خروس، کبوتر، بوقلمون و ... از طیور خانگی هستند.
چون پوشش گیاهی این ناحیه استپی می باشد و از جنگل اثری دیده نمی شود، حیوانات، متنوع و قوی الجثه نیستند. شغال، روباه، خرگوش، جوجه تیغی، مار افعی، مار جعفری، قوچ کوهی، پلنگ،گرگوگراز از جمله حیوانات وحشی و درنده ای هستند که در کوه های اطراف روستا پراکنده اند. کلاغ، جغد، شانه به سر، دارکوب، کلاغ سبز، کبک، سعبه، قوش، عقاب، بلدرچین از طیور وحشی موجود روستا می باشند.
روستا نشینان عمدتا در بخش کشاورزی، باغداری و دامداری فعال می باشند علاوه بر آن در روستا کارخانه تولید مایع ظرف شویی گلمکان، چند سوپر، نانوایی، دفتر مخابرات، دفتر شورای اسلامی و دهیاری، خانه بهداشت، آب رسانی، شرکت تعاونی روستایی، آموزش و پرورش، مسجد صاحب الزمان (عج)، جماعت خانه اسماعیلیه و امام زاده صالح به مردم خدمات می دهند.
در سالهای پس از پیروزی انقلاب با فعالیت دوره های مختلف شورای اسلامی و همکاری مردم سطح زندگی رشد قابل توجهی پیدا کرده و مردم از نعمت برق، آب آشامیدنی لوله کشی، جاده آسفالته، تلفن، پست بانک و ... بهره مند می باشند ضمنا نقشه برداری طرح هادی و گاز رسانی به روستا انجام پذیرفته و در نوبت بودجه دولتی می باشد و ۱۲۰ نفر از ساکنان روستا اسناد مالکیت خود را دریافت نموده اند.
بر اساس سر شماره خانه بهداشت روستای قاسم آباد در سال ۱۳۸۱ این روستا دارای ۳۴۳ نفر جمعیت بوده که ۱۶۵ نفر مرد و ۱۷۸ نفر زن می باشند. این روستا دارای رشد منفی جمعیت است


کلمات دیگر: